بررسی اثر تنش خشکی و بازدارنده های درونی پوسته بذر بر جوانه زنی گیاه دارویی پنیرک Malva sylvestris تحت شرایط مختلف دمایی

پنیرک با نام علمی Malva sylvestris گیاهی است یکساله از خانواده پنیرکیان Malvaceae که در صنایع داروسازی استفاده فراوانی دارد آزمایش حاضر با هدف بررسی اثر تنش خشکی و همچنین بازدارنده های موجود در پوسته بذر در شرایط دمایی مختلف انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه فاکتور الف: دما در دو سطح (25 و 35 درجه سانتیگراد) ب: بازدارنده در دو سطح (دون بازدارنده و دارای بازدارنده) و ج: تنش خشکی در چهار سطح(آب مقطر به عنوان شاهد، 1-، 2- و 3- مگاپاسکال) همراه با سه تکرار بود به منظور تولید محلولی با غلظت بالای بازدارنده های درونی پوسته بذر، 5 گرم بذر در 30 سی سی آب به مدت پنج روز قرار داده شد و تنش خشکی به وسیله پلی اتیلن گلیکول 6000 ایجاد شد نتایج آزمایش نشان داد که اثر دماهای 25 و 35 درجه در سطح احتمال 5 درصد در جوانه زنی بذرها یکنواختی جوانه زنی (GU) ، طول ریشه چه معنی دار بوده اما اثر معنی داری بر وزن ریشه چه نداشته است. همچنین اثر مواد بازدارنده داخل پوسته بذر و تیمارهای مختلف خشکی اعمال شده به وسیله پلی اتیلن گلیکول 6000 بر کلیه فاکتورهای مورد اندازه گیری (درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، یکنواختی جوانه زنی، وزن ریشه چه و طول ریشه چه) معنی دار بود. اثر متقابل دماهای مختلف و بازدارنده تنها در یکنواختی جوانه زنی موثر بوده و اثر متقابل دماهای مختلف و تنش خشکی بر کلیه فاکتورهای مورد اندازه گیری بجز درصد نهایی جوانه زنی معنی دار بود اثر متقابل بازدارنده و تنش خشکی در طول و وزن ریشه چه معنی دار و در درصد و یکنواختی جوانه زنی غیر معنی دار بود. به عنوان نتیجه می توان گفت یکی از عوامل اثر گذار بر کاهش درصد جوانه زنی پنیرک در مزرعه، بازدارنده های درونی پوسته بذر بوده و علاوه بر آن تنش خشکی و دماهای بالا نیز فاکتورهای جوانه زنی پنیرک را به طور معنی داری تحت تاثیر قرار داده و موجب کاهش ارزش جوانه زنی بذر می گردند.

کلیدواژه ها:

گیاهان دارویی ، پنیرک ، تنش خشکی ، بازدارنده ، جوانه زنی