بررسی تنش شوری بر جوانه زنی گونه دارویی Plantago ovata

تنش شوری یکی از مهمترین عواملی است که سبب کاهش و گاهی اوقات نابودی رستنی های مناطق خشک و نیمه خشک می گردد. دانش مکانیسم های مقاومت به شوری در گیاهان مختلف ممکن است در مدیریت مناطق شور و لب شور مورد استفاده قرار گیرد. گیاهان برای کاهش اثرات منفی شوری از مکانیسم های متنوعی استفاده می کنند چنین مکانیسم هایی دامنه وسیعی از سطح سلولی تا واکنش کلی را شامل می شوند. در اکثر گیاهان افزایش میزان شوری در مرحله جوانه زنی، مانع جوانه زدن می شود. خسارت شوری در گیاهان از طریق اثر اسمزی، اثر سمیت ویژه یونها و اختلال در جذب عناصر غذایی می باشد. تحقیق حاضر با هدف ارزیابی گونه دارویی اسفرزه (Plantago ovata) از نظر جوانه زنی نسبت به سطوح مختلف شوری می باشد. این به صورت طرح فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با هفت سطح شوری شامل غلظت های 0 (شاهد)، 50، 100، 150 ، 200، 250 و 300 میلی مولار کلرید سدیم خالص در چهار تکرار انجام شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد در غلظت های 0، 50، 100 و 150 میلی مولار بر لیتر با هم از نظر جوانه زنی اختلاف نداشته اما در غلظت های 200، 250 و 300 میلی مولار بر لیتر اختلاف معنی دار یافته و در غلظت شوری 300 میلی مولار بر لیتر جوانه زنی متوقف گشته است. همچنین با افزایش میزان شوری، درصد و سرعت جوانه زنی گیاه اسفرزه کاهش پیدا کرده است. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که شوری می تواند بر جوانه زنی گیاهان اثر بگذارد و موفقیت جوامع گیاهان شورزی به مقدار زیاد به پاسخ ها و جوانه زنی بذور آنها بستگی دارد. غلظت زیاد Nacl در گیاه توانسته محیطی نامناسب برای جوانه زنی بذور فراهم کند . کاهش جوانه زنی بذر در محیط شور عمدتا ناشی از کاهش جذب آب و افزایش یون ها در اطراف بذرها به علت غلظت بالای نمک می باشد. داده های این تحقیق نشان میدهد که اسفرزه گونه ای حساس نسبت به تنش شوری است.

کلیدواژه ها:

شوری ، جوانه زنی ، Plantago ovate