بررسی واکنش گیاه دارویی باباآدم (Aractium Lappa) به تنش خشکی و شوری در مرحله جوانه زنی

رشد و عملکرد گیاهان در بسیاری از مناطق دنیا به وسیله فاکتورهای متعددی محدود می گردد که این فاکتورها شامل تنش های زنده و غیر زنده می باشد که از تنش های غیر زنده می توان به تنش های خشکی ، شوری و دما اشاره کرد. جوانه زنی، اولین مرحله نموی و یکی از مراحل مهمو حساس در چرخه زندگی گیاهان می باشد این مرحله از رشد به شدت تحت تاثیر عوامل محیطی بویژه دما و رطوبت و شوری خاک قرار می گیرد به منظور بررسی عکس العمل جوانه زنی بذر و رشد اولیه گیاه دارویی بابا آدم (Aractium Lappa) در شرایط تنش های شوری و خشکی دو آزمایش جداگانه به صورت طرح پایه کاملا تصادفی در سه تکرار در سال 1389 در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند انجام شد. در آزمایش نخست تاثیر سطوح تنش شوری ناشی از کلرید سدیم (NaCl) و در آزمایش دوم تنش خشکی ناشی از پلی اتیلن گلایکول (PEG) در پتانسیل های اسمزی صفر (شاهد)، 0/1-، 0/2-، 0/3-، 0/4-، 0/5- و 0/6- مگاپاسکال مورد بررسی قرار گرفت. در پایان آزمایش صفات درصد جوانه زنی ، سرعت جوانه زنی ، بنیه بذر، طول ریشه چه، طول ساقه چه، وزن خشک ریشه چه و وزن خشک ساقه چه در دمای متناوب 15/25 درجه سانتی گراد پس از 14 روز اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که سطوح تنش شوری و خشکی تاثیر معنی داری بر صفات مورد مطالعه داشت (0.01>P). بذور گیاه باباآدم قادر بودند تا پتانسیل 0/5- پلی اتیلن گلایکول و 0/6- کلرید سدیم جوانه بزنند. با افزایش پتانسیل های مختلف شوری و خشکی کلیه صفات روند کاهشی نشان دادند. با افزایش سطوح تنش شوری درصد کاهش سرعت جونه زنی نسبت به درصد جوانه زنی بیشتر بود و به نظر می رسد سرعت جوانه زنی حساسیت بیشتری به تغییر پتانسیل شوری دارد به طور کل نتایج این تحقیق نشان داد که گیاه دارویی بابابآدم نسبت به تنش خشکی در مقایسه با تنش شوری از حساسیت بیشتری برخوردار است.

کلیدواژه ها:

پتانسیل اسمزی ، تنش ، باباآدم ، کلرید سدیم ، پلی اتیلن گلایکول