بررسی تغییرات متابولیسمی حاصل از تنش های خشکی و کودهای ماکرو و میکرو در گیاه دارویی مرزه (Satureja hortensis)

با توجه به اهمیت بررسی تغییرات حاصل از تنش خشکی و مصرف کودهای شیمیایی مختلف بر رشد و نمو، متابولیسم و تولید محصول در گیاهان آزمایشی به منظور تاثیر خشکی و کودهای ماکرو و میکرو بر گیاه Satureja hortensis در سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی شهرستان حاجی آباد اجرا گردید. آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار طرح ریزی شد. سه تیمار آبیاری شامل 70 (بدون تنش)، 100 (تنش متوسط) و 130 (تنش شدید) کیلی متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A در کرت های اصلی و 9 سطح کودی شامل سوپر فسفات در دو سطح کم و زیاد (100 و 200 کیلوگرم در هکتار) ، نیترات آمونیوم در دو سطح کم و زیاد (225 و 450 کیلوگرم در هکتار) ، سولفات روی در دو سطح کم و زیاد (0/5 و 1 کیلوگرم در هکتار) ، سولفات آهن در دو سطح کم و زیاد (0/5 و 1 کیلوگرم در هکتار) و یک سطح بدون مصرف هیچ نوع کودی به عنوان شاهد در کرت های فرعی قرار گرفتند . نتایج نشان داد که تنش خشکی موجب افزایش پرولین، قند محلول و میزان اسانس شد. همچنین در این بررسی محلول پاشی روی و آهن موجب افزایش میزان پرولین و قند محلول در شرایط تنش گردید. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که بیشترین میزان کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل به ترتیب با میانگین 1/83، 0/81، و 2/64 میلی گرم بر گرم ماده تر و همچنین بالاترین میزان محتوای آب نسبس برگ با میانگین 63/4 درصد مربوط به تیمار بدون تنش(شاهد) بود . به طوریکه با افزایش تنش از میزان آن ها کاسته شد. نتایج این بررسی نشان داد که گیاه برای مقاومت به خشکی مقدار پرولین و قند محلول را افزایش می دهد همچنین می توان با محلول پاشی عناصر کم مصرف روی و آهن در هنگام بروز تنش خشکی تحمل مرزه را به تنش افزایش داد.

کلیدواژه ها:

گیاه دارویی مرزه ، تنش کم آبی ، کود ماکر و میکرو ، صفات فیزیولوژیک ، اسانس