تحلیل همدید بارش سنگین شمال شرق ایران مطالعه موردی 11 و 12 فروردین 1393

بارش یکی از مهمترین پدیده های جوی بوده که میزان آن با توجه به الگوی جوی و اقلیم منطقه متغیر است. ایران از جمله مناطق دارای بارش با رفتار ناهنجار و بی قاعده است که توپوگرافی، وجود رشته کوههای مختلف در شمال شرق ایران همچنین قرار گیری در محدوده عرضهای جغرافیایی33 تا 37 درجه شمالی و 56 درجه تا 61 درجه طول شرقی زمینه را برای تاثیرپذیری از سامانه بارشی کم فشار مدیترانه ای فراهم نموده است. به منظور شناسایی الگوی جوی بارش سنگین فروردین ماه داده های بارش هفت ایستگاه به عنوان نمونه تهیه شد و بارش سنگین یازدهم و دوازدهم فروردین ماه 1393 جهت مطالعه الگوی جوی انتخاب شد. سپس داده های شبکه بندی شده ارتفاع ژئوپتانسیل، فشار، دما، رطوبت، مولفه باد مداری، مولفه باد نصف النهاری از مرکزNCEP/NCAR تهیه و با اسکریپت نویسی در نرم افزار Grdas نقشه ها ترسیم گردید. یافته ها نشان دهنده این است که در هنگام استقرار ناوه عمیق در غرب ایران، وجود بندال در عقب ناوه سبب ریزش هوای سرد از عرضهای بالاتر می گردد. علاوه بر آن جریانات همگرا بر روی دریای خزر تشدید نزول هوای سرد بر روی سواحل جنوبی دریای خزر و بدنبال آن تزریق رطوبت را موجب گشته است. در این الگو وجود تاوایی مثبت نسبتاً قوی در بخش جنوبی سواحل دریای خزر خود سبب تشدید صعود هوا گردید. بنابراین تمامی این عوامل سبب تقویت سامانه کم فشار مدیترانه ای در بخش جنوبی دریای خزر شده و بارش سنگین باران را برای شمال شرق کشور بهمراه داشته است.

کلیدواژه ها:

بارش-همدید- الگوی جوی-Grads