معرفی و بررسی معماری کاروانسرای موخک مخک یادگار دوره صفویه

کاروانسرای موخک)موخک(، از بناهای تاریخی شهرستان جهرم است.این کاروانسرا، یکی از کاروانسرای سنگی ایران بوده و در جاده شیراز-جهرم قرار گرفته است. کاروانسرای موخک مخک در سال 1831 و با شمارهی 2836 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.بنا دارایپلانی به شکل مربع ابعادی متفاوت است که در حدود 1211 متر مربع وسعت دارد. این بنا به مانند بسیاری از کاروانسراهای میان راهی دیگربه دلیل ایجاد امنیت بالا تنها دارای یک در ورودی میباشد که در ضلع جنوب آن قرار گرفته است. همچنین در قسمت جنوبغربی و در مجاور درب ورودی، اتاق ها وحجره ها وجود دارد. بنا از لحاظ معماری به صورت پلانی متفرقه با حیاط مرکزی ساخته شده است. در مرکز اضلاعشرقی و غربی دو حجرهی بزرگ و همچنین 6حجرهی کوچک در هر دو سوی این قسمتها قرار دارد. . این بنا تاکنون مورد توجه محققاننبوده و به شکل دقیقی مورد بررسی و شناسایی قرار نگرفته است. مطالعات نگارنده گان به منظور معرفی کاروانسرای موخک مخک ،شناخت ویژگی معماری ابعاد، پلان ، خصوصیات تزیینی سنگ، گچبری وضعیت کاروانسرا در حال حاضر می باشد. مبنی کار این پژوهش بخشی از پایان نامه کارشناسی ارشد 1 می باشد و بر اساس بررسی های میدانی و مطالعات کتابخانه ای و بررسی های تطبیقی با سایر کاروانسراهای صفویاستان فارس استوار می باشد. و بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، کاروانسرای موخک مخک از نوع کاروانسراهای برون شهری و احتمالابه سبک چهار ایوانی ساخته شده است و از لحاظ ویژگی معماری، خصوصیات نزیینی، مصالح و ابعاد بر گرفته از عواملی چون از یک سو شرایط منطقه و مکان و از سوی دیگر قرار گرفتن در مسیر تجاری شیراز- بندر عباس می باشد

کلیدواژه ها:

کاروانسرا ، موخک مخک معماری ، مصالح