ژنهای بیماریزایی و پاتوتیپهایPuccinia triticinaعامل بیماری زنگ قهوهای گندم در مناطق مختلف ایران در سال 1392

به منظور تعیین فاکتورهای بیماریزاییPuccinia triticinaشش جدایه منتخب از سالهای 92-1391 که از مناطق ساری سمنان، مشهد، گرگان، مغان و مرند جمعآوری شدند و در گلخانه زنگهای غلات مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج، بااستفاده از 40 لاین افتراقی زنگ قهوهای گندم بر اساس فرمول غیر بیماریزایی / بیماریزایی انجام شد. تکثیر اسپورها بر روی رقم حساس بولانی صورت گرفت. اسپورها به صورت جداگانه بر روی گیاهچههای لاینهای افتراقی مایه زنی و سپس واکنش گیاهچهها یادداشت برداری و تعیین نژاد شد. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد جدایههای عامل بیماری برای لاینهای حامل ژنهای،Lr19 ،Lr2a وLr36 ، Lr28 ،Lr25 ،Lr24وLr32+وLr10+ فاقد قدرت بیماریزایی بودند. لاینهای حامل ژنهایLr22b و Lr22a ،Lrbبیماریزا بودند. ژن Lr و 35 Lr26 ،Lr17 ،Lr2cدارای16/7%و ژنهایLr و 34 ،Lr32 ، Lr23 ،Lr21 ،Lr14a ،LrLr13(MANITUOU) ،Lr10 ،Lr9 ،Lr3bgبا فراوانی33/3%کمترین فراوانی بیماریزایی نسبت به سایر جدایهها داشتند. جدایه ساری با نژادCBBLBدارای 10 % بیماریزایی، سمنان با نژادLBGNJدارای27/5درصدمشهدبانژادLHKTSدارای42/5درصدگرگان بانژاد PGQMJبا47/5درصدمغان بانژاد MQRRJ50درصدوجدایه مرندبانژاد LHTTSدارای 67/5درصدبیماریزایی برای گیاهان حامل ژنهای مقاومت را داشتند که به ترتیب کمترین و بیشترین فراوانی بیماریزایی را دارا بودند.

کلیدواژه ها:

گندم ، زنگ قهوهای ، فاکتورهای بیماریزایی