اثر تنظیم کننده های رشد گیاهی بر رشد اولیه گلرنگ تحت شرایط تنش شوری

تنش شوری به عنوان یک عامل مهم و تأثیرگذار بر رشد گیاهان و تولید محصولات کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می شود. با این حال، اراضی تحت تنش شوری می توانند برای کشاورزی مورد استفاده قرار گیرند. گلرنگ با وجود نیمه مقاوم بودن به شوری، در مراحل جوانه زنی و رشد گیاهچه به تنش حساس می باشد. امروزه استفاده از تنظیم کننده های رشد از مهمترین راه های موثر برای غلبه بر شوری به شمار می آید. این آزمایش با هدف بررسی اثر تنظیم کننده های رشد در بهبود اثرات تنش شوری بر گلرنگ و در سه مرحله انجام گرفت. مرحله اول جهت تعیین بهترین دوز از هورمونهای جیبرلین، اسید آبسزیک، پکلوبوتزازول و نیز زمان خیساندن بذر در آنها، صورت گرفت. سپس از میان هفت سطح غلظت هر یک از هورمونها، چهار سطح انتخاب شده و به همراه دو رقم گلرنگ و پنج سطح تنش شوری (0، 4، 8، 12 و 16 دسی زیمنش بر متر)، مرحله دوم اجرا شد. پس از پایان مرحله ی دوم یکی از ارقام حذف گردید و مرحله ی سوم با رقم اصفهان 28 انجام شد. در این مرحله آزمایش در گلدان و با تیمارهای جیبرلین (0، 1/5، 3 و 4/5 میلیگرم بر لیتر)، اسید آبسزیک (0، 1/5، 3 و 4/5 میلیگرم بر لیتر)، پکلوبوترازول (0، 50، 100، 150 و 200 میلیگرم بر لیتر)، و تنش شوری (0، 5، 10 و 15 دسی زیمنس بر متر) با سه تکرار صورت پذیرفت. مراحل اول و دوم به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی و با سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده ی بیرجند، و مرحله سوم به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و با سه تکرار انجام گرفت. نتایج آزمایشات نشان داد که با افزایش سطوح شوری صفاتمورد اندازه گیری شامل: درصد جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه و خشک ریشه چه و وزن تر و خشک ساقه چه به طور خطی کاهش یافت. تیمار جیبرلین باعث کاهش طول ریشه، وزن تر و وزن خشک آن گردید، اما طول ساقه، وزن تر و وزن خشک آن را افزایش داد. اسید آبسزیک و پکلوبوترازول با داشتن اثری مشابه افزایش طول، وزن تر و وزن خشک ریشه و کاهش طول ساقه و وزن تر و وزن خشک آن را موجب شدند.

کلیدواژه ها:

تنش شوری ، جوانه زنی ، جیبرلین ، اسید آبسزیک ، پکلوبوترازول