ارزیابی میزان تولید کلروژنیکاسید و رزمارینیکاسید درگیاه بادرشبی تحت تاثیر تنش کم آبی

خشکی از مهمترین تنش های غیرزنده محیطی میباشد. خسارت وارده به گیاهان زراعی دراثر تنش خشکی، درسطح ایران و جهان گسترده می باشد. اثر تنش کمآبی در گیاهان دارویی دارای ماهیت دوگانه است یعنی این تنش تا سطوحی به عنوان محرک عمل میکند و باعث افزایش مواد موثره میشود و در سطوح بالاتر باعث آسیب به گیاهان دارویی میشود. ترکیبات فنلی، گروهی از متابولیت های ثانویه گیاهی هستند که طی رشدونمو گیاه با هدایت عوامل ژنتیکی و در پاسخ به محرکهای محیطی از جمله تنش های زنده و غیرزنده ساخته می شوند که از میان آنها میتوان به کلروژنیک اسید و رزمارینیک اسید اشاره نمود. این ترکیبات که بخش جدانشدنی در رژیم غذایی بشر بوده و به خاطر ویژگی های آنتی اکسیدانی قوی و ضد سرطانی، بسیار مورد توجه قرار گرفته اند، در مقادیر قابل توجه در گیاه دارویی بادرشبی وجوددارند. هدف: بررسی اثرات سطوح مختلف تنش کمآبی یر میزان تولید رزمارینیکاسید و کلروژنیکاسید در گیاه بادرشبی روش بررسی: تنش کمآبی در سه سطح ( 50، 75 و 100 درصد ظرفیت زراعی) در مرحله شروع گلدهی و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، بر گیاهان کاشتهشده در گلخانه پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، اعمال شد. بعد از گذشته دو هفته، نمونه برگی گیاهان توسط دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا، از نظر میزان رزمارینیکاسید و کلروژنیک اسید، سنجیدهشدند. سپس داده ها به کمک نرم افزار آماری اس پی اس اس (SPSS) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد تنش کمآبی در سطح 75 درصد باعث افزایش این ترکیبات شد. در این سطح تنش، میزان تولید رزمارینیکاسید برابر 0.79±15.06 و میزان تولید کلروژنیکاسید برابر 0.13±0.66 بود که تفاوت معنی دار در سطح یک درصد، با دیگر تیمارها داشت.

کلیدواژه ها:

تنش کم آبی ، رزمارینیکاسید ، کلروژنیک اسید و بادرشبی