بررسی خلاقیت های نوری در معماری ایران به منظور دستیابی به راهکارهای طراحی کالبد روانی مناسب در معماری امروز

در فرهنگ ما، معماری داخلی از معماری جدا و بیگانه، به چشم نمی آید و معماری داخلی در دل معماری جا گرفته است. چه آنچه نیاز مادی است و در خدمت کاربر و چه انچه از نقش و آذین، نیازهای روحی و روانی را فراهم می اورد همه در دل معماری نهفته است. در این میان نورپردازی درمعماری ایرانی جایگاه ویژه ای داشته است. به گونه ای کهدر تاریخ معماری این سرزمین، آثار متعددی را می توان یافت که دارای طرح های بسیار بدیع و استفاده عالمانه از نور خورشید برای روشنایی فضاهای داخلی و ایجاد کالبد فیزیکی و روانی مناسب، همراه با در نظر گرفتن تمامی مسائل اقلیمی،تبادل حرارتی و تهویه مناسب بوده اند. از این رو از انجایی که امروزه در بیشتر موارد توجه به ظرافت هایی که در گذشته و در سبک های متنوع معماری بومی کشورمان به نور بوده،به چشم نمی خورد و نیروی کارآمد نور در ادراک فضا و بالابردن کیفیت معماری و به دنبال انکیفیت زندگی بدون استفاده شده است، در این مقاله با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی و با بررسی اسناد و منابع کتابخانه ای و نمونه های موردی به بررسی نکات ظریف پنهان در انواع شیوه های خلاقانه نورپردازی معماری سنتی پرداخته می شود و در این راستا به ارائه راهکارهای طراحی نوری مناسب در معماری امروز بر اساس بررسیهای صورت گرفته اشاره می شود؛ به گونه ای که زمینه ساز خلق آثاری جدید و هوشمندانه و هماهنگ با آن ، به همراه بهره گیری از فن آوری های روز ،توسط طراحان معاصر گردد ؛ در نهایت می توان گفت که در معماری ایرانی از نوربه طور یکنواخت استفاده نشده و به کار گیری این عنصر طبیعی بسیار متنوع و متغییر بوده است. به گونه ای کههمین تغییر نور و رنگ و سایه روشن است که پیام های بصری کافی و مناسبی را به چشم انسان می رساند. به عبارتی نورپردازی دینامیک، نور متغیر به لحاظ کمیت، جهت تابش و رنگ موضوع کار معماران ایرانی است. نوری که در ارتباط با فضای معماری بوده و سلسله مراتب معینی را از تاریکی پدید می آورده است.

کلیدواژه ها:

نور ، معماری ، ایرانی ، کالبد روانی