عملکرد اسانس و روغن سیاه دانه (Nigella sativa L) تحت تاثیر کود نیتروژن

گیاهان دارویی از گیاهان اقتصادی مورد استفاده بشرند که مواد بیوشیمیایی مخصوص و فعال مفیدی با مقادیر بسیار کم در خود ذخیره می کنند. استفاده از آنها برای درمان بیماریها بخش کوچکی از تاریخ تمدن بشر را شامل می شوند با وجود فراوانی گونه های دارویی خودرو در ایران به علت برداشت بی رویه و سودجویانه از این منابع با ارزش این گونه های گیاهی در معرض نابودی قرار گرفته اند و به همین دلیل کشت و کار صحیح و برداشت درست از آنها برای جلوگیری از نابودی پیشنهاد می شود. در این راستا به منظور تبیین روش کشت و تغذیه مناسب گیاه دارویی سیاهدانه ، آزمایش مزرعه ای در شهرستان گرگان صورت گرفت . در این آزمایش اثر 3 نوع متفاوت کود نیتروژن (اوره ، نیترات امونیوم، سولفات آمونیوم) در 3 مقدار متفاوت (50-100-150 کیلوگرم در هکتار) و یک نمونه شاهد (بدون کود) بر عملکرد گیاه سیاهدانه بررسی شد. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که از بین سه نوع کود نیتروژنه بیشترین تاثیر را بر عملکرد دانه و روغم کود اوره داشت و بین تیمارهای کودی به کار رفته از نظر نوع کود اختلاف معنی داری وجود داشت. از نظر عملکرد اسانس نیز کود اوره و نیترات آمونیوم به یک اندازه اثر معنی دار از خود نشان دادند. اما بین تیمارهای به کار رفته از نظر میزان کود اختلاف معنی داری بر روی عملکرد اسانس مشاهده نشد. یعنی با اعمال حد متوسط کود نیتروژنه (100 کیلوگرم در هکتار) گیاه سیاهدانه می تواند به بالاترین عملکرد خود برسد و نیازی به کاربرد بیشتر یا کمتر کود نیست زیرا ممکن است بر روی عملکرد گیاه نتیجه عکس داشته باشد. بنابر آزمایش بین کاربرد و عدم کاربرد کود نیتروژن اختلاف معنی دار وجود دارد و می توان گفت که با کاربرد کود اوره و در درجه دوم کود نیترات آمونیوم با مقدار متوسط 50-100 کیلوگرم در هکتار به حداکثر عملکرد مورد نیاز دست یافت.

کلیدواژه ها:

سیاه دانه ، کود نیتروژن ، عملکرد دانه ، روغن ، اسانس