اثر سطوح مختلف کود نیتروژن و تراکم بوته بر عملکرد کمی و کیفی زیره سبز در شرایط لرستان

به منظور بررسی تأثیر دو عامل زر اعی کود ازته و تراکم بوته بر رشد ، عملکرد دانه و کمیت و کیفیت اسانس بذر زیره سبز تحت شرایط اقلیمی استان لرستان، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در مکان در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سه منطقه گرمسیر (پلدختر)، معتدله (خرم آباد) و سردسیر (ازنا خرم آباد ) استان لرستان در سال زراعی 85-1384 1384 به اجرا درآمد . کود ازته به عنوان عامل اصلی در چهار سطح 0، 25، 50 و 100 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و تراکم بوته به عنوان عامل فرعی در سه سطح 80، 120 و 160 بوته در مترمربع اعمال شد . تجزیه آماری نتایج نشان داد که بین سه منطقه کاشت از نظر عملکرد و اجزای عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی و شاخص برداشت و درصد اسانس بذر در سطح 1% تفاوت معنی دار وجود داشت. افزایش نیتروژن و تراکم بوته در واحد سطح ، سبب افزایش سرعت رشد محصول شد . عملکرد و اجزای عملکرد دانه و درصد اسانس بذر به طور معنی داری تحت تأثیر کاربرد سطوح مختلف نیتروژن قرار گرفت (1%). حداکثر تعداد چتر در بوته (39/94 عدد)، دانه در چتر (9/19 عدد )، بهترین عملکرد بیولوژیکی برابر 1878 کیلوگرم در هکتار ، عملکرد دانه ( 903 کیلوگرم در هکتار )، بیشترین وزن هزار دانه (4/37 گرم ) و بالا ترین درصد اسانس (2/07%) با کاربرد 50 کیلوگرم ازت در هکتار و حداکثر شاخص برداشت معادل 50/53 درصد با مصرف 25 کیلوگرم در هکتار مربوط بود. بین سه منطقه کاشت از نظر همه عوامل ذکر شده در تشکیل عملکرد بجز وزن هزار دانه منطقه معتدله مناسب ترین منطقه بود. تراکم 120 بوته در متر مربع به همراه 50 کیلوگرم نیتروژن در هکتار ، با بیشترین درصد اسانس (2/69%) و نیز عملکرد دانه بالا ( 1050 کیلوگرم در هکتار ) و کشت در منطقه معتدله به عنوان مناسبترین تیمار پیشنهاد گردید.

کلیدواژه ها:

زیره سبز ، نیتروژن ، تراکم ، عملکرد و اسانس