بررسی تاثیر کودهای نیتروژنه و فسفره بر روی میزان عملکرد بذر و تولید اسانس در گیاه داروئی انیسون (Pimpinella anisum L.)

به منظور بررسی تاثیر کودهای نیتروژنه و فسفره بر میزان عمل کرد بذر و تولید اسانس گیاه داروئی انیسون، آزمایشی در قالب فا کتوریل بر پایه بلوک کامل تصادفی در سه تکرار به مدت یک سال زراعی 84-1383 اجرا گردید . در این تحقیق اثر کودهای نیتروژن ه (اوره) در ٥ سطح (شامل N0 = 0 kg/ha به عنوان شاهد و N1 = 50 kg/ha و N2 = 100kg/ha و N3 = 150 kg/ha و N4 = 200 kg/ha ) و سطوح کود فسفره (به صورت سوپر فسفات تریپل) در پنج سطح (شامل P0 = 0 kg/ha به عنوان شاهد، P2 = 200 kg/ha P3 = 300kg/ha ،P1 = 100 kg/ha و P4 = 400 kg/ha ) اجرا شد اثر تیمار های کودی بر عملکرد بذر و تو لید اسانس با استفاده از نر م افزار SAS مورد بررسی قرار گرفت و میانگین ها با استفاده از آزمون دا نکن مقایسه شد . نتایج حاصل حا کیاز آن است که بین تیمار های کود نیتروژنه از نظر میزان عمل کرد بذر اختلاف معنی داری در سطح ١ درصد وجود داشت و تیمار های N3=150kg/ha و N2 = 100 kg/ha به ترتیب با میزان 848/9 و 824/65 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد و تیمار شاهد N0 = 0 kg/ha با 669/28 کیلوگرم در هکتار کمترین میزان عملکرد را داشت. بین تیمار های کود فسفره از نظر عمل کرد بذر اختلاف معنی دار در سطح ١ درصد وجود داشت و بیشتر ین میزان عمل ک رد مربوط به تیمار P1 = 100 kg/ha با عملکرد 812/72 کیلوگرم در هکتار و کمترین میزان عملکرد مربوط به شاهد P0 = 0 kg/ha با عملکرد 661/88 کیلوگرم در هر هکتار بود. با توجه به اینکه بین تیمار های N2 = 100 kg/ha و N3 =150 kg/ha اختلاف معنی داری مشاهده نگردید. بنابراین مناسب ترین تیمار جهت تولید بذر تیمار N2P1 یعنی مصرف ١٠٠ کیلوگرم کود نیتروژنه و ١٠٠ کیلوگرم کود فسفره در هر هکتار پیشنهاد می گردد. نتایج حاصل نشان می دهد که از نظر درصد تولید اسانس بین تیمار های کود نیتروژنه، اختلاف معنی داری در سطح 1 درصد وجود داشت و تیمار N2 = 100 kg/ha با 19/46 لیتر در هکتار بیشترین میزان تولید اسانس و کمترین میزان تولید اسانس مربوط به تیمار شاهد N0 = 0 kg/ha با میزان 9/48 لیتر در هکتار بود . از نظر درصد تولید اسانس بین تیمار های کودی فسفره اختلاف معنی داری مشاهده نگردید . به طور کلی از نظر میزان عمل کرد بذر و درصد اسانس در گیاه انیسون میزان ١٠٠ کیلوگرم اوره و ١٠٠ کیلوگرم سوپر فسفات ترپیل در هکتار توصیه می گردد. با توجه به تجربیات به دست آمده مناسب ترین زمان کاشت انیسون در شرایط اقلیمی شهرستان یزد تاریخدهم تا پانزدهم اسفندماه توصیه می گردد.

کلیدواژه ها:

انیسون ، نیتروژنه ، فسفره ، عملکرد بذر ، اسانس