بررسی عملکرد دانه، کارایی زراعی و کارایی مصرف نیترژن ذرت دانه ای تحت تاثیر تنش کمبود آب، سطوح مختلف نیتروژن و تراکم بوته در شرایط آب و هوایی خوزستان

به منظور بررسی اثرات تیمار های مختلف آبیاری ، مقادیر متفاوت نیتروژن و تر اکم بوته بر عملکرد دانه ، کارایی زراعی و کارایی مصرف نیتروژن ذرت دانه ای هیبرید سینگل کراس ٧٠٤ پژوهشی در تابستان ١٣٨٣ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم ک شاورزی و منابع طبیعی خوزستان اجرا گردید . این پژوهش در سه آزمایش بصورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی اجرا شد ، که در هر یک از آزمایشات یک سطح تیمار آبیاری اعمال گردید . تیمار آبیاری دارای سه سطح شامل آبیاری مطلوب ، تنش ملایم و تنش شدید خشکی (به ترتیب آبیاری بر اساس 70، 60 و 50 درصد ظرفیت زراعی ) بود. در هر یک از آزمایشات، نیتروژن به عنوان تیمار اصلی دارای سه سطح (کاربرد معادل N1 =140 و N2 =180 و N3 =220 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار ) و تراکم بوته نیز به عنوان تیمار فرعی دارای سه سطح (D1 =6 و D 2 =7/5 و D3 =9 بوته در متر مربع) بودند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که تاثیر تنش خشکی ، نیتروژن و تراکم بوته بر عملکرد دانه معنی دار بود. با افزایش شدت تنش خشکی عملکرد دانه کاهش یافت . تنش خشکی شدید در مقایسه با تیمار آبیاری مطلوب باعث کاهش عملکرد دانه به میزان تقریبی ٤٠ درصد گردید. این کاهش عمدتًا بواسطه کاهش تعداد دانه در بلال و وزن هزار دانه بود . افزایش کاربرد نیترو ژن و تراکم بوته موجب افزایش معنی دار عملکرد دانه گردید . با افزایش شدت کمبود آب و افزایش مصرف نیترو ژن کارایی زراعی و کارایی مصرف نیتروژن کاهش معنی داری یافت . عکس العمل کارایی های مزبور نسبت به افزایش تراکم بوته مثبت بود.

کلیدواژه ها:

تنش کمبود آب ، نیتروژن ، تراکم بوته ، کارایی زراعی و کارایی مصرف نیتروژن