بهینه سازی شرایط باززایی گیاه از کشت میکروسپورهای کلزا (Brasica napus L)

به منظور بهینه سازی باززایی جنین های حاصل از کشت میکروسپورهای کلزا بذور دو رقم کلزای بهاره پی اف و گلوبال (PF & Global) در انجام شد بعد از ۲۵ تا ۳۰ روز ج نین های بالغ به محیط جامد بازز ایی B5 منتقل شدند . در این تحقیق دو آزمایش مستقل جهت بهینه سازی باززایی گیاهچه های طبیعی (دارای نوساقه ، ری شه و برگ )انجام گرفت . در آزمایش اول اثر استفاده از کاغذ واتمن شماره ۱ در محیط بازز ایی B5 روی صفات مختلف بازز ایی نظیر درصد تو لید جنین های بدون تغییر (T1) ، درصد تولید جنین های فقط ریشه دار (T2) و درصد تو لید گ یاهچه های طبیعی دارای نوساقه ، ریشه و برگ (T3) مورد بررسی قرار گرفت . در آزما یش دوم ، تاثیر غلظت های مختلف آگار‐آگار بر میزان باززایی گیاهچه های طبیعی(دارای نو ساقه و برگ ) حاصل از کشت میکروسپورهای کلزا روی صفات مذکور مورد مطالعه قرار گرفت . این بررسی ها در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه کاملا تصادفی و در ٥ تکرار انجام گرفت . مقای سه میانگین نشان داد که در مورد صفت اول درصد تو لید جنین های بدون تغییر در رقم Global (19±3/15) از رقم PF (14±2/67) در محیط ١ (محیط بدون کاغذ واتمن) به ٩% در محیط ٢ (محیط همر اه کاغذ واتمن) کاهش پیدا کردهاست. در مورد صفت دوم (درصد تولید جنین های فقط ر یشه دار) مقایسه میانگین نشان داد که میزان این صفت در رقم PF، 11% و در رقم Global ا 24% بوده است . همچنین مقایسه میانگین اثر نوع محیط باززایی بر روی صفت درصد تولیدجنین های فقط ریشه دار تغییری مشابه صفت اول داشته است . در مورد صفت سوم درصد تولید گیاهان طبیعی در رقم PF (73%) ا 1/52 برابر بیشتراز رقم Global (48%) می باشد. همچنین درصد تولید گیاهچه های نرمال با استفاده از کاغذ صافی حدودًا ٤٠% نسبت به حالت عدم استفاده از آن افزایش یافته است. در آزمایش دوم نتایج نشان داد که درصد تولید گیاهچه های طبیعی اثر رقم و غلظت آگار ‐آگار به ترتیب در سطح 0/1% و 1% معنی دار شد ولی اثر متقابل این دو فا کتور بر روی صفت مورد نظر اثر معنی داری نداشت . مقایسه میانگین ارقام نشان داد که رقم PF, با تولید 31% گیاهچه طبیعی برای باززایی منا سب تر از گلوبال می باشد . همچنین بالاترین میزان تولید گیاهچه طبیعی مربوط به غلظت 16gl^-1 و ۸ آگار‐آگار بود اما غلظت بالای آگار ‐آگار (16gl^-1) از شیشه ای شدن سلولها جلوگیری می کند.

کلیدواژه ها:

کلزا ، کشت میکروسپور ، باززایی ، کاغذ واتمن