شهر پایدار در برابر زمین لرزه، برنامه ریزی مبتی بر سناریو زلزله احتمالی در تهران

با توجه به موقعیت قرارگیری ایران در منطقه با لرزه خیزی بالا، مسئله زمین لرزه و تبعات آن همواره تهدیدی برای شهرهای ایران به حساب آمده است. علاوه براین ، تهران به عنوان قطب اقتصادی و سیاسی کشور بر روی گسل های فراوانی بنا شده که میزان آسیب پذیری آن را در برابر سانحه زمین لرزه به مراتب افزایش داده است. در این مقاله، ضمن بررسی اثرات سانحه زلزله در منطقه تهران بزرگ، همچنین بررسی آسیب پذیری کالبدی در این منطقه، نقشه خطرپذیری (ریسک) نیز با استفاده از نرم افزار ArcGIS ارائه شده است. همچنین با توجه به سناریوی فعال شدن گسل شمال تهران، به بررسی بخشی از منطقه از دیدگاه آسیب پذیری، خطرات موجود در هنگام بروز زمین لرزه احتمالی و پس از آن در دوره اضطرار و نیز میزان پاسخ گویی بخش های مختلف از قبیل مراکز امداد و نجات، درمانی و امنیتی در راستای تأمین پایداری پرداخته شده است. نتایج حاصل نشان می دهد که توجه به بخش های کالبدی پیش از بروز سانحه و مقاوم سازی آنها در برخی نقاط می تواند در حفظ پایداری شهر در حین وقوع زلزله مؤثر باشد. علاوه بر این، شناخت بخش های حساس و برنامه ریزی برای دوره اضطرار در راستای مشخص کردن مراکز امدادی، محل های اسکان اضطراری و موقت و همچنین تأمین ایمنی و امنیت بازماندگان می تواند در بازگرداندن سریع شرایط به حالت پیش از بروز سانحه و همچنین بهبود بخشی به آن در راستای توسعه و ایجاد شهری پایدار نقشی حیاتی ایفا نماید.

کلیدواژه ها:

زلزله ، آسیب پذیری ، خطرپذیری ، پایداری ، تهران