شناسائی و تکثیر ژنوتیپ های نرعقیم پیاز در هفت توده بومی ایران

اولین قدم در راه تولید بذر هیبرید و بهره مندی از هتروزیس، تجمع و یکنواختی صفات، یافتن ژنوتیپ های نر عقیم از داخل جمعیت های پیاز مورد اصلاح می باشد. این ژنوتیپ ها در ابتدا توسط تولید بالبیل تکثیر غیر جنسی می شوند. در پروژه حاضر 8 توده بومی پیاز روزبلند ایران و یک رقم روز کوتاه خارجی انتخاب و بر اساس مشاهدات و آزمایش های مزرعه ای، گلخانه ای و آزمایشگاهی، بوته های مشکوک به نر عقیمی شناسائی و تیمارهای القاء بالبیل بر آنها اعمال شد. نتایج حاکی از وجود صفت نر عقیمی در تمام جمعیت های مورد بررسی با فراوانی بین 0/5 تا 1/8 درصد می باشد. در شرایط گرده افشانی طبیعی، درصد تشکیل بذر در بوته های نر عقیم روال عادی را طی نموده و همچنین تحت شرایط مختلف دمائی و طول روز که در گلخانه و فضای باز فراهم آمد، ثبات خود را از نظر بروز صفت نر عقیمی حفظ نمودند. مشابهت زیاد نسبت های به دست آمده در بررسی نتایج تلاقی بین بوته های نرعقیم با جمعیت های مورد نظر، حکایت از وجود سیستم نرعقیمی از نوع ژنتیکی سیتوپلاسمی GCMS دارد.

کلیدواژه ها:

بالبیل ، پیاز ، تکثیر غیرجنسی ، توده بومی ، نر عقیمی