ارزیابی خصوصیات هیدروژئولوژیکی و هیدروژئوشیمیایی چشمه های آبگرم منطقه سبلان

منطقه مورد مطالعه در شمال غرب ایران و در استان اردبیل واقع شده است(شکل ۱).در این مطالعه ویژگیهای کمی و کیفی چشمه های آبگرم موجود در مناطق سبلان که دارای منابع بالقوه زمین گرمایی در ایران هستند مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصله آبهای گرم ناحیه سرعین دارای تیپ آب کلروبیکربنات سدیک با ۳۴ درجه - ۳۶ درجه سانتیگراد،ناحیه بوشلی دارای تیپ آب کلرو سدیک باگستره دمایی ۷۷ - گستره دمایی ۴۶ ۲۸ درجه سانتیگراد - سانتیگراد و ناحیه مشکین شهر دارای تیپ آب کلرو سولفات سدیک با گستره دمایی ۸۲ میباشد. بررسی هیدروژئوشیمیایی چشمه های آبگرم در این مناطق نشان میدهد که شرایط تعادلی بین آب و سنگهای در بر گیرنده در عمق برقرار نبوده واین آبها هنگام صعود از عمق به سطح زمین با آبهای سرد سطحی برخورد کرده که در اثر این برخورد بسیاری از خصوصیات فیزیکوشیمیایی آنها تغییر یافته است. بر اساس مدل اختلاط ارائه شده برای منطقه آب چشمه های آبگرم این مناطق بطور میانگین حاصل اختلاط بیش از ۸۰ درصد آب سرد سطحی با ۲۰ درصد آب گرم عمقی است که از اعماق به سطح زمین صعود کرده اند. با توجه به آمار ایزوتوپی مربوط به چشمه های آبگرم این منطقه و بر اساس رابطهΔD-Δ18O آب این چشمه ها دارای منشاء جوی بوده و بر اساس تغییرات دوتریم آب باران در اثر تغییر ارتفاع، در ناحیه سرعین ارتفاع تغذیه چشمه ها ۲۲۰۰ متر و در ناحیه بوشلی ۳۱۰۰ متر نسبت به سطح آزاد دریاها تخمین زده شد که با توجه به مرتفع ترین قله در منطقه چنین استنباط میشود که احتمالا چشمه های ناحیه بوشلی نیز از ارتفاعات سبلان تغذیه میشوند. بررسیها نشان میدهد که نوع سیستم ژئوترمال غالب در این مناطق ،هیدروترمال با فاز سیال غالب آب بوده که در اکثر مناطق ارتباط خوبی بین چشمه ها و مخزن ژئوترمال وجود دارد.بر اساس محاسبات صورت گرفته توسط ژئوترمومترNA-K,SIO2 - دمای عمقی آب در ناحیه سرعین ۲۱۰ درجه سانتیگراد ، در ناحیه بوشلی نیر 220- ۱۸۰ و در ناحیه مشکین شهر در حدود ۲۹۵ درجه سانتی گراد تخمین زده شد.