ارزیابی مدل هیدرولوژیکی SWMM در حوزه آبخیز نهر اعظم

وقوع پدیده های طبیعی چون سیل، تاکنون موجب بروز خسارات زیادی به جوامع بری شده است. پیش بینی دبی اوج و شبیه سازی هیدروگراف سیلاب در یک جریان آبراهه ای یا رودخانه ای، یکی از فرآیندهای پیچیده در هیدرولوژی است. در این روش با استفاده از اطلاعات هواشناسی (مانند منحنی بارش، میزان تبخیر و ...) و مشخصات فیزیکی حوزه آبریز و زهکش های حوزه، هیدروگراف خروجی از حوزه آبخیز نهر اعظم (واقع در استان فارس) شبیه سازی گردید. SWMM یکی از پیشرفته ترین روش ها جهت حلیل مربوط به برآورد سیلاب و آبدهی کانال های مستقل و مختلط (سطحی و زیرزمینی) محسوب می شود. در این روش امکان محاسبه هیدروگراف در مسیل ها و شبکه های آب های سطحی شهری و انتقال آب های سطحی به صورت جریان آزاد و تحت فشار وجود دارد. نتایج واسنجی و اعتبار سنجی مدل SWMM، همبستگی مناسبی با داده های اندازه گیی شده دبی جریان در خروجی حوزه آبخیز نهر اعظم از خود نشان داد. مقادیر شاخص های کارایی مدل در این تحقیق شامل شاخص ناش- ساتکلیف، ضریب واریانس شبیه سازی، اریبی مدل در برآورد حجم جریان، درصد خطا در دبی اوج جریان، ضریب تبیین، ضریب تبیین وزنی و میانگین حداقل مربعات خطا در حد قابل قبولی می باشد. می توان گفت که مدل مورد استفاده برآورد خوبی از مؤلفه های هیدروگراف جریان داشته است، و تنها در برآورد حجم جریان و دبی اوج در رویدادهای بزرگ و بارش های طولانی مدت و همچنین پیش بینی در شاخه نزولی از توفیق کمتری برخوردار بوده است.

کلیدواژه ها:

مدل SWMM ، شبیه سازی جریان ، حوزه آبخیز نهر اعظم ، سیل خیزی