آب مجازی؛ حصول امنیت غذایی و بهبود بهره وری در مصرف آب

آب مورد استفاده در فرآیند تولید یک محصول کشاورزی یا صنعتی آب مجازی موجود در محصول نامیده می شود. امروزه در دنیا بیش از 1.5 میلیارد نفر به آب سالم و کافی دسترسی ندارند و اگر دراین زمینه بهبودی حاصل نشود تا سال 2040 حداقل 3.5 میلیارد نفر از مردم جهان با کمبود آب روبرو خواهند شد. هم اکنون بسیاری از مناطق جهان نه تنها با این مشکل روبرو هستند بلکه روز بروز این مشکل حادتر می شود. این مقاله ابتدا به مفهوم آب مجازی، مسائل و دیدگاه ها، اصول سنجش ارزش ها، ارزش علمی و کمیت محتوای آب مجازی پرداخته سپس وضعیت تجارت آب مجازی در برخی کشورهای جهان را براساس مزیت نسبی و فرصت ها و چالش ها موجود بررسی کرده و لزوم مدیریت و برنامه ریزی استراتژیک در تجارت آب مجازی را مشخص نموده است و در نهایت به بررسی وضعیت تجارت آب مجازی در ایران پرداخته و اهمیت آشنا شدن کارشناسان و مسئولین تمامی بخش ها بویژه بخش ترویج و آموزش کشاروزی جهت مطلع نمودن کشاورزان، بهره برداران و مصرف کنندگان محصولات کشاورزی از ارزش آب را نشان داده است که خود گامی مهم و رویکردی نوین در مباحث توسعه کشاورزی است.

کلیدواژه ها:

آب مجازی ، تجارت آب ، مدیریت و برنامه ریزی ، توسعه کشاورزی ، ترویج و آموزش کشاورزی