محله شهری با تاکید بر مقوله شهرسازی پایدار

شهرها، مفاهیم بسیار اساسی نظیر شهرنشینی، شهروندی، تمدن، سیاست را آفریده اند و باید مکان مناسبی برای زندگی انسانی، همراهی با طبیعت، اعتلا، دوام و بقاء نسل های آینده، همبستگی جمعی، پیوند اجتماعی و اعتلای فرهنگی باشند. مقوله پایداری به ویژه در زمینه مسائل اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی از جمله مهمترین مباحث قرن بیستم و قرن حاضر بوده است. به طوری که همواره دغدغه اساسی اندیشمندان و برنامه ریزان منطقه ای، ملی و حتی بین المللی به شمار می رفته؛ زیرا چالش های فرارو، تهدید اساسی در راه نیل به توسعه پایدار جوامع بشری بوده است. در حالی که، شهر مکانی است که در آن متولد می شویم، رشد می کنیم، می آموزیم، کار می کنیم، سکونت می گزینیم، تجربه می کنیم، آرزو می کنیم، آینده و نسل آینده را می سازیم، و مراوده اجتماعی داریم. از طرفی، شهرنشینی گذشته ما که واجد بسیاری ویژگی های مثبت است، در اثر تغییرات وسیع و سریع اخیر، دچار دگرگونی های اساسی، خصوصاً در مفاهیم شهروندی و شهرنشینی سنتی در کشور ما شد و اصول و ارزشهای حاکم بر شهرسازی سنتی ما، پیش از آنکه امکان انطباق با شرایط جدید را بیابد، فراموش شد که باید دوباره به انها بها داد. در این نوشتار، با این نگرش، برخی مفاهیم کلیدی مورد بررسی قرار گرفته است و تلاش شده به مقوله پایداری محله شهری در متن شهرسازی به شیوه ای بنیادی نگریسته شود. یعنی، علاوه بر مقولات محیط زیستی، اکولوژیکی، انرژی در چهارعرصه کلان آموزشی، تمهیدات کالبدی، مدیریت و تدوین مقررات و قانونگذاری، رویکرد پایداری با تاکید بر امر تعامل اجتماعی بررسی و نهایتاً، در متن شهرسازی، پیشنهادها و راهکارهایی در جهت پایداری ارائه شود.

کلیدواژه ها:

شهر پایدار ، کیفیت محیط زیست ، پایداری محله ای ، محله ، شهرسازی پایدار