نقش انرژی خورشیدی درمعماری خانه های تاریخی اردبیل

معماری ایرانی همواره از دیرباز با طبیعت رابطه تنگاتنگی دارا بوده به نحوی که عوامل اقلیمی همچون نورخورشید نقش بسیار موثری در شکل دهی به نوع معماری داشته است. در میان اندام های شهری، معماری خانه هایایرانی به عنوان فضای زیستی بیشتر با انرژی خورشیدی در ارتباط می باشد. انرژی خورشیدی به عنوان یک منبع ارزشمند از گذشته های بسیار دور، در خدمت بشر بوده و انسانها خواستار بهره مندی از این نعمت خدادادی بوده اند.این توجه به خصوص در معماری خانه های مناطق سردسیر ایران به وضوح قابل رویت است. از این رو بازخوانی و بررسی معماری خانه های تاریخی و نقش حیاط مرکزی در جذب انرژی خورشیدی در این مناطق ضروری به نظر میرسد. این مقاله می کوشد رابطه انرژی خورشید، جایگاه و نقش را آن در شکل دهی به حیاط مرکزی در خانه هایتاریخی اردبیل به عنوان اقلیم سرد و خشک بررسی نماید. پرسش اصلی در این تحقیق آن است که با حیاط مرکزی چه جهت گیری و هندسه ای می توانسته بیشترین زمان جذب انرژی خورشید را داشته باشد؟ و دیگر اینکه چهتدابیری معمارانه ای می توانسته در بدنه حیاط مرکزی باعث افزایش جذب انرژی خورشیدی شود؟ روش بررسی در این تحقیق، توصیفی تحلیلی است و برای شناخت و تحلیل موضوع، مطالعات کتابخانه ای و میدانی مورد استفاده قرار -گرفته است. بر اساس یافته های این مقاله، حیاط مرکزی در خانه های تاریخی اردبیل به عنوان یک فضای دریافت کننده انرژی حرارتی خوشید با هندسه کشیده مستطیلی یک طرف باز رو به جنوب شرق طراحی شده است. بنای اصلی در جبهه جنوب حیاط مرکزی با دو گوشواره، بازشوهای کشیده مرتفع بدنه نما و در برخی موارد از این خانه ها ایوان ستوندار مرتفع دیده می شود که در افزایش جذب و ماندگاری انرژی خورشیدی به ساختمان ایفای نقش می کند.

کلیدواژه ها:

انرژی خورشیدی ، حیاط مرکزی ، خانه های تاریخی اردبیل ، اقلیم سرد و خشک