دیدگاه والدین درباره چیستی، علل، کارآمدی و راهکارهای جایگزین تنبیه درتربیت فرزندان

پژوهش حاضر با هدف بررسی تنبیه به عنوان یکی از مصادیق کودکآزاری از دیدگاه والدین، اجرا شد. در این پژوهش، تلاش شد برای چهارسوال کلی پاسخهایی از جانب والدین فراهمآید: تنبیه چیست؟ عللآنکدام است؟ چقدر در تربیت موثر است؟ و راهکارهای جایگزین آنکدامند؟ اطلاعات لازم از طریق پرسشنامه ای محقق ساخته جمعآوری شد. روایی این پرسشنامه از طریق روایی صوری و پایایی مشاهدهگران به مقدارrs=/83 محاسبه شد. نمونه پژوهشی شامل 200 نفر( 130 زن و 70 مرد) به روش خوشهای چندمرحلهای از بین نواحی چهارگانه آموزش و پرورش شهر شیراز انتخاب شد. پرسشنامهها در زمان برگزاری انجمن اولیا و مربیان بین اولیا توزیع شد. تجزیه و تحلیل های اولیه و آمار توصیفی دادهها نشان دادکه والدین عموماً تنبیه را به عنوان استفاده از نیروی فیزیکی جهت واداشتن کودکان به انجام رفتارهای مناسب در نظر میگیرند. در موردکارآمدی، بیش از 72 % از پاسخگویان، تنبیه را ابزاری نسبتا کارآمد و اثرگذار جهتکنترل و تأدیب کودک به حساب میآورند. از نظر علت هایی که موجب می شود از تنبیهجسمانی استفاده کرد، والدین بی توجهی کودکان به مسائل اعتقادی و عرف دینی، مسائل اجتماعی، مسائل تحصیلی و مسائل اقتصادی را برشمردند. مقایسه های درون گروهی نشان داد که در این دیدگاهها، بین پدران و مادران تفاوت معناداری وجود ندارد. درجمعبندی پاسخها به سومین سؤال، والدین معتقدند علیرغم کارآمدی تنبیهجسمانی، آن را شیوه ای مطلوب نمی دانند و از کاربرد آن،ناخشنودند. به عنوان شیوه های جایگزین، راهکارهایی مثل حفظ خونسردی، دادن فرصت عذرخواهی و جبران به کودک، ریشه یابی مشکل،ترک کردن محیط، محروم کردن و قهرکردن با کودک را مطرح نمودند. طبق مجموعه یافتهها هنوز استفاده از تنبیه شیوهای مرسوم در بین خانوادهها جهت تادیب فرزندان میباشد و بی توجهی به مسائل اعتقادی و عرف دینی عمده علت تنبیه کودکان است. عمده راهکار جایگزین که عصاره نظرات گوناگون میباشد، نیز شفاف سازی مسئله قبل عمل تنبیه بیان شده است

کلیدواژه ها:

والدین ، فرزندان ، تنبیه