تحلیل و بررسی گفتمانی شعر پایداری سمیح‎القاسم و علیرضا قزوه، از دیدگاه نظریه لاکلائو و موفه

ادبیات پایداری حوزه‎ای از ادبیات است که در کشورها و زبان های مختلف آثار متنوعی از آن ارائه شده است. در ایران و فلسطین به سبب شرایط سیاسی و جنگ ها و کشمکش های مختلف، خصوصا در دهه های اخیر ادبیات پایداری رشد قابل ملاحظه داشته است و اشعار عمیق و تاثیرگذار آن را در آثار علیرضا قزوه از ایران و سمیح‎القاسم از فلسطین وجود دارد. در آثار این دو شاعر، بررسی و تحلیل نوع مرزبندی خود یا طرف خودی با دیگری یا طرف مقابل که همان دشمن است، از این حیث اهمیت دارد که نوع نگاه و جهان بینی شاعر، تفکر او و سیاست هایش برای خط کشی بین دو طرف و مبارزه با دشمن را جلوه گر می سازد و این مهم، هدف اصلی پژوهش پیش رو است. این پژوهش با روش تحلیلی تطبیقی و بر اساس تحلیل گفتمان نظریه لاکلائو و موفه است و به این سوال پاسخ داده است که نحوه بازنمایی «خود» و «دیگری» در اشعار شاعران انتخابی چگونه است؟ یافته های حاصل از پژوهش این است که هر شاعر به کمک معلومات و تفکر و دایره لغات خود، در قالب پنج مولفه اصلی شامل دال مرکزی، برجسته سازی، حاشیه رانی، دال خالی و اسطوره سازی به مرزبندی میان خود و دیگری پرداخته است که هر کدام از این مولفه ها به زیرمجموعه های دیگر تقسیم می شوند. نتیجه گیری پژوهش این است که در کنار تشابه نسبی روش‎های اصلی در مرزبندی خود و دیگری، قزوه، جریان را به سمت اعتراض و سمیح، به سمت بیان اسطوره ای برده و از این حیث، شباهت ها و تفاوت های فکری و زبانی در آثار آنان وجود دارد.

کلیدواژه ها:

ادبیات پایداری ، تحلیل گفتمان ، خود و دیگری ، فلسطین ، لاکلائو و موفه