شناسایی و ارتباط چندشکلی های تک نوکلئوتیدی اگزون دو ژن لپتین با صفات رشد در گوسفندان لری-بختیاری و زل

هدف: پروتئین لپتین محصول بیان ژن چاقی بوده و عمدتا در بافت چربی تولید می گردد، همچنین با مصرف خوراک، رشد و متابولیسم لیپیدها مرتبط است. هدف از این پژوهش، بررسی چندشکلی در جایگاه ۲۷۱ جفت بازی شامل کل اگزون ۲ و بخشی از اینترون ۲ ژن لپتین در دو نژاد گوسفند لری- بختیاری و زل و ارتباط این جایگاه با صفات رشد و تعیین ژنوتیپ های مطلوب برای این صفات در گوسفندان مورد مطالعه بود.مواد و روش ها: در مطالعه انجام شده از ۳۷۳ راس گوسفند شامل ۱۶۹ راس بره لری-بختیاری از ایستگاه بهنژادی شولی شهرکرد، ۷۴ راس بره لری-بختیاری از کشتارگاه صنعتی شهرستان فارسان و ۱۳۰ راس گوسفند نژاد زل ایستگاه بهنژادی شیرنگ شهرستان گرگان خونگیری انجام شد. جداسازی DNA با روش بهینه یافته نمکی انجام گرفته است. واکنش زنجیره ای پلیمزار جهت تکثیر قطعه ۲۷۱ جفت بازی دربرگیرنده اگزون دوم و بخشی از اینترون دوم ژن لپتین انجام شد.نتایج: با بررسی قطعه ۲۷۱ جفت بازی (دربرگیرنده اگزون دوم و بخشی از اینترون دوم ژن لپتین) با استفاده از روش تفاوت در شکل فضایی تک رشته ای DNA (SSCP) نه الگوی باندی مشاهده شد. پس از توالی یابی الگوهای باندی سه جهش در این بخش شناسایی گردید. جهش اول (A/G) ۱۴۱۶ است که در نژادهای ایرانی نیز دیده شده است. جهش دیگر در بخش کدکننده بوده و یک باز سیتوزین وارد توالی می گردد (+C ۱۳۲۸) که نتیجه آن تولید پروتئینی ناقص است. سومین جهش در اینترون دوم واقع شده و باز تیمین در نوکلئوتید ۱۵۶۶ به گوانین تبدیل شد. فراوانی های آللی در گوسفندان لری-بختیاری و زل به ترتیب برای جهش اول (+C ۱۳۲۸) ۵۵۲/۰ و ۹۳۵/۰، برای جهش دوم (A/G ۱۴۱۶) ۳۵۹/۰ و ۰۳۹/۰و برای جهش سوم (T/C ۱۵۶۶) ۱۷۹/۰ و ۰۶۵/۰ است. از مقایسه توالی های حاصله با توالی های پایگاه داده NCBI شش ژنوتیپ شناسایی شد. نتیجه گیری: ارزیابی های انجام شده در این پژوهش نشان می دهند بین ژنوتیپ های شناسایی شده در نژاد لری-بختیاری با صفات وزن تولد، افزایش وزن روزانه، کلسترول (p<۰.۰۵) و عرض بالای دنبه (p<۰.۰۱) رابطه معنی داری وجود دارد.

کلیدواژه ها:

اگزون دو ، توالی یابی DNA ، زل ، لپتین ، لری بختیاری