بررسی اثر عصاره الکلی برگ پونه کوهی بر روی مرحله پروماستیگوت لیشمانیا ماژور با روش رنگ سنجی در مدل برون تنی

هدف: لیشمانیوز یکی از بیماری های انگلی است که به طور گسترده در جهان توسط تک یاخته ای از جنس لیشمانیا ایجاد شده است. در حال حاضر جهت درمان لیشمانیوز جلدی از ترکیبات پنج ظرفیتی آنتیموان نظیر گلوکانتیم و آمفوتریسین B استفاده می شود. داروهای گیاهی در بسیاری از موارد فاقد هرگونه عارضه هستند و از طرفی در دسترس و ارزان می باشند. از این رو پیدا کردن یک داروی گیاهی برای درمان لیشمانیوز یکی از اهداف جهانی است. این مطالعه به منظور ارزیابی فعالیت ضد لیشمانیایی عصاره الکلی برگ های گیاه دارویی پونه، روی مرحله پروماستیگوت لیشمانیا ماژور با روش رنگ سنجی در شرایط آزمایشگاهی انجام شد. مواد و روش ها: پروماستیگوت های لیشمانیا ماژور در محیط کشت RPMI-۱۶۴۰ به همراه ۱۰ درصد FBS کشت داده شدند. برای تعیین سمیت عصاره بر سلول های ماکروفاژ از روش MTT و خوانش با الایزا و برای تعیین اثر آنتی پروماستیگوتی عصاره از روش بررسی آپوپتوز با فلوسایتومتری استفاده شد. میزان CC۵۰ و IC۵۰ از طریق نتایج این دو تست محاسبه شدند و در هر دو تست از آمفوتریسین به عنوان کنترل مثبت استفاده شد. برای این منظور، پروماستیگوت ها به همراه غلظت های مختلف عصاره برگ گیاه دارویی پونه و آمفوتریسین B بر روی پلیت ۹۶ خانه اضافه و به مدت ۷۲ ساعت انکوبه شدند و سپس ارزیابی ها براساس آزمون های فوق صورت پذیرفت. داده های آماری با استفاده از روش دانکن، ANOVA و نرم افزار SAS در سطح احتمال (۰۵/۰≥(P آنالیز شدند. نتایج: بیشترین مقدار آپوپتوز مربوط به تیمار۸۰۰ میکرو گرم بر میلی لیتر که به ترتیب در آمفوتریسین B ۳۵/۹۷ درصد و در عصاره الکلی برگ گیاه دارویی پونه ۴۲/۴۷ درصد بود. غلظتی از دارو که از رشد %۵۰ سلول ها جلوگیری می کند (CC۵۰)، برای آمفوتریسین B ۶/۱۲۹ و برای عصاره گیاه دارویی پونه ۱۶۲ میکروگرم بر میلی لیتر بود. میزان IC۵۰ پروماستیگوت در آمفوتریسین و عصاره گیاه دارویی پونه به ترتیب به طور میانگین ۵/۱۸ و ۰۱/۱۱۱ ± ۵/۲۹۸۹ میکروگرم بر میلی لیتر می باشد. نتیجه گیری: عصاره الکلی برگ گیاه پونه با افزایش غلظت از رشد پروماستیگوت ها جلوگیری کرده و در بعضی از غلظت ها با یکدیگر و با داروی آمفوتریسین B تفاوت معنی داری داشتند. بر اساس نتایج فلوسایتومتری، افزایش آپوپتوزیس وابسته به دوز دیده شد. با توجه به نتایج CC۵۰ عصاره الکلی برگ گیاه پونه، اثر بخشی بالایی نشان داد. لذا مطالعات بیشتر برای ارزیابی تاثیر آن بر روی انگل لیشمانیا در شرایط بالینی بسیار مطلوب است.

کلیدواژه ها:

آپوپتوزیس ، آمفوتریسین B ، پونه ، روش رنگ سنجی ، لیشمانیا ماژور