تاثیرات مکاتبات علمای مشروطه­خواه در حوزه علمیه نجف اشرف پیرامون انقلاب مشروطه ایران

علمای مشروطه­خواه  در نجف اشرف سهم قابل توجهی در روند توسعه انقلاب مشروطه ایران داشته اند، به­طوری که نمی توان نقش برجسته آن ها را در مراحل مختلف این انقلاب سرنوشت ساز در تاریخ ایران نادیده گرفت. ارسال بیانیه ها، نامه ها و تلگراف های مختلف از سوی این علمای بزرگ، به­ویژه در دوران استبداد صغیر (۱۳۲۶-۱۳۲۷ ق) به­عنوان اعتراضی علیه حکومت استبدادی مطلقه خاندان قاجاریه، و نیز علیه وام های خارجی، وضعیت اقتصادی رو به وخامت، استفاده از خشونت و قساوت علیه رعایا و همچنین دفاع از مشروطه و مجلس ملی،ازعوامل مهم در گسترش مشارکت مردم ایران در روند حرکت مشروطه و تزلزل پایه های حکومت قاجاریه بود. بر این اساس، این مقاله قصد دارد تا نقش مکاتبات علمای نجف اشرف در حرکت مشروطه ایران را بررسی کرده و به سه سئوال زیر پاسخ دهد: ۱. آیا مکاتبات این علمای نجف اشرف تاثیری در روند تحولات این انقلاب داشته است؟ ۲ . مهم ترین انتقاداتی که این علمای بزرگ در نامه های خود مطرح کردند، چه بود؟ ۳. تعامل و ارتباط علمای نجف با مشروعه­خواهانه و در راس آنان با آیت­الله شیخ فضل­­الله نوری چگونه بود؟

کلیدواژه ها:

علمای نجف اشرف ، انقلاب مشروطه ایران ، حوزه علمیه نجف ، حکومت قاجاریه ، عتبات مقدسه