بررسی نقش فناوری های نوین در مرمت و مدیریت شهری

شهرها، به عنوان کانونهای تمدن و فعالیت، انسانی با افزایش شهرنشینی و پیچیدگی چالشهایی چون فرسودگی بافتها، ناکارآمدی مدیریت منابع و نیاز به توسعه پایدار بیش از پیش به رویکردهای نوین وابسته شدهاند. این پژوهش با هدف بررسی نقش فناوریهای نوین از جمله هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء (IoT)، سیستمهای اطلاعات جغرافیایی (GIS)، چاپ سه بعدی و نانوفناوری در بازتعریف فرآیندهای مرمت و مدیریت شهری انجام شده است. با روش توصیفی-تحلیلی و مطالعه منابع کتابخانه ای، این تحقیق الگوهای موفق کشورهای توسعه یافته نظیر مرمت کلیسای نوتردام با BIM و مدیریت هوشمند سنگاپور با دادههای کلان را تحلیل کرده و نشان داده که این ابزارها با افزایش دقت، کاهش زمان و بهینه سازی منابع تعادلی بین حفظ میراث تاریخی و پاسخ به نیازهای مدرن برقرار میکنند. با این حال تطبیق این فناوریها با ایران با موانع ساختاری چون سیاستگذاری ناپیوسته، کمبود زیرساخت و مقاومتهای فرهنگی روبه رو است. چالشهایی که فراتر از مسائل فنی ریشه در نگرشها و نظامهای نهادی دارند. نمونههایی چون مرمت دیوارهای اصفهان با پردازش تصویر و استفاده از مصالح طبیعی در یزد ظرفیت تلفیق فناوری و سنت را نشان میدهند اما این تلاشها بدون چارچوبی، استراتژیک محدود باقی میمانند. این مطالعه استدلال میکند که فناوریهای نوین میتوانند با شناسایی دقیق آسیبها و تقویت سازه ها، بافتهای تاریخی و فرسوده ایران را احیا کنند، مشروط به بومی سازی هدفمند و احترام به اصالت فرهنگی. پیشنهاد میشود که با طراحی یک چارچوب مرمت و مدیریت هوشمند بومی شامل پایش بافتها با GIS، تلفیق فناوریهای نوین با روشهای سنتی و جلب مشارکت شهروندان، ایران به سمت شهرهایی پایدار و هوشمند حرکت کند. این رویکرد، نه تنها کیفیت زندگی را ارتقا می بخشد بلکه با بهره گیری از ظرفیتهای داخلی و الهام از تجربیات جهانی الگویی تحول آفرین برای کشورهای در حال توسعه ارائه می دهد.

کلیدواژه ها:

فناوریهای نوین مرمت شهری ، مدیریت شهری ، توسعه پایدار بافت تاریخی ، بومی سازی ، دانشگاه هنر اسلامی تبریز