اقدام پژوهی : چگونه توانستیم استفاده هدفمند و محدود از فضای مجازی را به عادت روزانه ی دانش آموزان تبدیل کنیم؟

به کمک پژوهش حاضر با هدف بررسی و بهبود الگوی استفاده هدفمند و محدود از فضای مجازی در میان دانش آموزان چهار مدرسه در استانهای فارس البرز و مازندران انجام گرفت. مسئله اصلی آن بود که بسیاری از دانش آموزان در خانه ساعات زیادی را صرف فعالیتهای بی هدف در فضای مجازی میکردند که پیامدهایی چون افت تحصیلی، کاهش تمرکز، بی حوصلگی و تعارض خانوادگی را به همراه داشت. برای این، مشکل اقدام پژوهان چهار دبیر در رشتههای مختلف از روشهای مشاهده مستقیم، مصاحبه نیمه ساختاریافته، پرسشنامه بررسی اعتیاد به اینترنت یانگ (IAT) با روایی و پایایی تایید شده و تحلیل اسناد استفاده کردند. پس از گردآوری شواهد اولیه، داده ها جدول شش پرسشه (۶W) تحلیل شد و علل وضعیت موجود به طور دقیق شناسایی گردید. در مرحله ی مداخله، راهکارهایی چون طراحی دفترچه ثبت زمان استفاده از اینترنت، برگزاری جلسات آموزشی کوتاه در مدرسه، کارگاه های ماهانه برای والدین و تبادل تجربیات در گروههای مجازی معلمان به اجرا درآمد. شواهد ثانویه پس از اجرای این راهکارها نشان داد که رفتار دانش آموزان خودکنترلی و استفاده هدفمند حرکت کرده است؛ والدین کاهش تعارضات و افزایش همکاری فرزندان را گزارش کردند، معلمان تمرکز و مشارکت بیشتر را تایید نمودند و نتایج پرسشنامه نیز کاهش وابستگی و بهبود نظم رفتاری را آشکار ساخت. در جمع بندی میتوان گفت این پژوهش به سه پرسش بنیادین پاسخ داد چه بود؟ استفاده افراطی و بی هدف از فضای مجازی؛ چه کردم؟ اجرای مجموعه ای از راهکارهای ساده اما مستمر با مشارکت مدرسه و خانواده؛ چه شد؟ کاهش اعتیاد مجازی و شکل گیری عادتهای مثبت در مدیریت زمان.

کلیدواژه ها:

فضای مجازی ، اعتیاد به اینترنت ، خانواده ، مدرسه ، رفتار دانش آموزان