راهکارهای فقهی اولویت بندی متقاضیان در تخصیص امکانات محدود پزشکی

در هنگامه تزاحم حقوق افراد در دسترسی به درمان و تجهیزات پزشکی، تصمیم گیری در مورد اولویت بندی بیماران، چالشی است که ارائه راهکار عادلانه برای حل آن، بایسته می نماید. یکی از موارد ایجاد تزاحم میان حقوق، زمانی رخ می نماید که تعداد متقاضیان بهره از امکانات پزشکی از قبیل دارو، تجهیزات مراقبتی و تخت بیمارستانی از میزان کمی یا کیفی این امکانات بیشتر باشد. در این حالت، یافتن اولویت برای تخصیص این منابع درمانی محدود با حفظ سلامت و نجات جان بیماران پیوندی درخور توجه دارد. این پژوهش که به روش توصیفی- تحلیلی و با بهره از منابع اسنادی سامان یافته است در پی ارائه راهکارهایی است که برای زدودن چالش پیش گفته به کار خواهند آمد. برای دست یافتن به این هدف با مراجعه به ادله فقاهتی و استمداد از حکم خرد، پنج راهکار احتمالی ذیل تبیین شده اند: توجه به حق سبق، مقدم داشتن شخص تاثیرگذارتر در جامعه، توجه به میزان وابستگی حفظ نظام زیستی و دینی جامعه به حیات فرد، بهره از قاعده قرعه و انتخاب اتفاقی افراد. پس از تبیین هر یک از این راهکارها و ادله مشروعیت آنها، کاستی ها و موارد ناکارآمدی هر یک از آنها تبیین شده است. نتیجه پژوهش نشان می دهد که استفاده از قاعده قرعه در موقعیت های تزاحم حقوق بیماران، نسبت به راهکارهای دیگر، با حداقل اعتراضات مواجه است و می تواند ابزاری عادلانه در تخصیص منابع محدود پزشکی محسوب شود.

کلیدواژه ها:

اولویت ، اهمیت ، تزاحم حقوق ، امکانات پزشکی