بازنمایی تجارب زیسته آموزگاران دوره اول ابتدایی از رویکرد «غمخوارانه» در کلاس درس

هدف از پژوهش حاضر فهم تجارب زیسته آموزگاران دوره اول ابتدایی از رویکرد غمخوارانه در کلاس درس بود. این پژوهش کیفی با استفاده از روش پدیدارشناسی اجرا شد. روش نمونه گیری هدفمند از نوع ملاک محور بود. داده ها با مصاحبه از ۱۸ نفر از معلمان ابتدایی شاغل در مدارس دولتی شهرستان کرج جمع آوری شد که تمایل به شرکت در پژوهش را داشتند و در جلساتی که مبانی غمخواری توسط پژوهشگر تبیین شد شرکت نمودند. پژوهش در سال تحصیلی ۱۴۰۲- ۱۴۰۱ انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات استفاده از مصاحبه های نیمه ساختارمند بود. روش تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل مضمون صورت گرفت. جهت اعتبار پژوهش، معیارهای لینکلن و گوبا مورد استفاده قرار گرفت.تحلیل حاصل از مصاحبه ها حاکی از ۱ مضمون فراگیر، ۵ مضمون سازمان دهنده و ۲۳ مضمون پایه بود. مضمون فراگیر شامل رویکرد غمخوارنه در کلاس درس و مضمون سازمان دهنده شامل بعد اخلاقی، بعد یادگیری، بعد ارتباطی، بعد محیطی و بعد عاطفی بود. یافته های نشان داد که موارد تاثیرگذار در رویکرد غمخواری در کلاس درس عبارتند از پرورش مسئولیت پذیری دانش آموزان، پرورش حس احترام به تفاوت ها، پرورش منش دانش آموزان، توجه ژرف و حس پاسخگویی در قبال دیگری، دل مشغولی برای افراد غریبه، دیگر خواهی، افزایش حس تعلق به دیگری، کاربست تدریس غیرمستقیم، کاربست تدریس دانش آموز محور،کاربست تدریس پویا و منعطف، فراهم آوردن جو همدلانه در مدرسه، بهبود ارتباطات درون مدرسه ای، ارتباط مثبت با یکدیگر، محافظت از روابط با دیگری، توجه به بار عاطفی ناشی از محیط کلاس درس، توجه به بار عاطفی ناشی از محیط مدرسه، عاطفه گرایی و شفقت، همدلی، همدردی، افزایش صلاحیت و جامع نگری عاطفی در دانش آموزان، نگاه مبتنی بر شفقت به دیگران، توجه به عواطف جمعی و فردی و شفقت به خود. به طورکلی رویکرد غمخوارانه در کلاس درس می تواند زمینه رشد و شناخت اجتماعی را در دانش آموزان فراهم کرده و از طرفی همزمان منجر به رشد اخلاقی و عاطفی در آنها شود. کاربست صحیح رویکرد غمخواری در کلاس درس رشد همه جانبه دانش آموزان در ابعاد مختلف اجتماعی، اخلاقی، عاطفی و نگرشی را در پی دارد. پیشنهاد می شود با آگاه سازی مسئولین و دست اندرکاران تعلیم و تربیت در سطح کلان و نیز، در سطح خرد کلاس درس به توانمندسازی معلم ها برای ایجاد نگرش مثبت در کاربرد این رویکرد در کلاس درس اقدام شود.

کلیدواژه ها:

رویکرد غمخوارانه ، تجارب زیسته معلمان ، دوره ابتدایی