تجلی حکمت هنر اسلامی »نمونه ی مورد مطالعه: نماد پردیس در قالیچه های محرابی گنجینه ی اسلامی موزه ملی ایران«

حکمت و هنر اسلامی دارای پیوند تنگاتنگی با قرآن و آموزه های قرآنی و از ریشه و سرمنشا واحدی هستند. برای اینکه تحلیل مناسبی از هنر اسلامی ارائه شود، آگاهی از حکمت اسلامی برای محقق ضروری است. هدف این پژوهش بررسی حکمت اسلامی در نقشمایه های فرش محرابی با استناد به آثار هنری موزه ملی ایران است. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و بازدید میدانی از گنجینه ی اسلامی موزه ملی است. سوال پژوهش این است که حکمت اسلامی چگونه در فرش محرابی قابل تبیین است؟ نتیجه ی تحقیق نشان می دهد که نقش محراب به منزله ی ورودی بهشت است و نگاره های داخل محراب مانند درخت سدره المنتهی، درخت طوبی، نقش پرنده طاووس، باغ و چشمه و ... نشانه هایی از تجلی بهشت در فرش هستند و حاشیه های اطراف فرش مانند حصاری مانع از ورود شیطان به فضای روحانی و ربانی عالمی است که نمازگزار قصد ورود به آن را دارد.

کلیدواژه ها:

حکمت اسلامی ، هنر ، قالیچه جانمازی ، قرآن ، بهشت