بررسی عوامل اقتصادی موثر بر انتشار دی اکسید کربن با استفاده از رویکرد فراتحلیل

در دهه­های اخیر، تخریب فزاینده محیط­زیست باعث شده است که سیاست­گذاران به دنبال اتخاذ تصمیماتی برای کاهش خسارت بر محیط­زیست باشند. در همین راستا، هدف مطالعه حاضر، ارزیابی عوامل اقتصادی موثر بر انتشار دی­اکسیدکربن به عنوان یکی از مهم­ترین شاخص­های کیفیت محیط زیست در کشورهای در حال توسعه از طریق مرور جامع مطالعات منتشرشده بین سال­های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۳ و با بکارگیری روش فراتحلیل می­باشد. معیارهای انتخاب اولیه مطالعات عبارتند از: استفاده از کلیدواژه­های مرتبط با موضوع در عنوان یا چکیده، و کامل بودن مطالعه. بعد از حذف مطالعات نامرتبط، ۴۶ مقاله برای بررسی نهایی باقی مانده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که مهم­ترین عوامل موثر بر انتشار گاز CO۲ در مطالعات مورد بررسی عبارتند از تولید ناخالص داخلی، مصرف انرژی، تجارت بین­المللی، نسبت شهرنشینی، رشد جمعیت، توسعه مالی، و صنعتی شدن. در این میان، استفاده از تولید ناخالص داخلی و مصرف انرژی بالاترین فراوانی را در بین مطالعات داشته­اند. علاوه بر این، همه میانگین­های اندازه اثر بیشتر از ۲/۰ و کمتر از ۵/۰ می­باشد و بنابراین، این عوامل دارای اثر متوسط می­باشند. همچنین فرضیه زیست­محیطی کوزنتس و نظریه پناهگاه آلودگی صادق است و اکثر مطالعات مورد بررسی دریافته­اند که مصرف انرژی، شهرنشینی، و رشد جمعیت تاثیر مثبت و توسعه مالی تاثیر منفی بر انتشار گاز CO۲ دارند. بر اساس نتایج، اتخاذ سیاست­هایی برای قیمت­گذاری بهینه انرژی، اصلاح قوانین تجارت بین­المللی، ارتقای کیفیت زندگی در مناطق روستایی، افزایش توسعه مالی و اتخاذ مالیات محیط­زیستی برای صنایع آلاینده می­تواند به کاهش انتشار CO۲ کمک نماید

کلیدواژه ها:

تخریب محیط زیست ، فرضیه زیست محیطی کوزنتس (EKC) ، فرضیه پناهگاه آلودگی (PHH) ، رویکرد فراتحلیل