نگرش مدیریتی به طراحی و بهره‌برداری از تصفیه‌خانه‌های فاضلاب با هدف استفاده مجدد از پساب

تصفیه‌خانه‌های فاضلاب شهری به منظور کنترل آلودگی، نیازمند انرژی و هزینه‌های ساخت، بهره‌برداری و نگهداری بالایی بوده و دانش ویژه‌ای را می‌طلبند. با این وجود می‌توانند با هدف تامین آب حداقل برای مصارف کشاورزی، آبیاری فضای سبز و حتی تغذیه مصنوعی آبخوان‌ها مورد استفاده قرار گیرند تا از فشار کمی و کیفی بر منابع آبی بکاهند. نادیده انگاشتن توان بالقوه تامین آب از فاضلاب شهری اغلب منجر به احداث تاسیساتی شده است که امروزه توسعه این منبع جایگزین آب را به چالش انداخته است. بعنوان نمونه، تازمانیکه ضوابط طراحی و محدودکننده تنها بر کارایی واحدها و کیفیت خروجی کل تصفیه‌خانه تمرکز داشته و مسائلی همچون انعطاف‌پذیری در بهره‌برداری، قابلیت اعتماد و میزان آسیب‌پذیری نحوه راهبری سیستم و استفاده مجدد از پساب، به همراه ریسک تجاوز از محدودیت‌های زیست‌محیطی و قابلیت خودپالایی منابع آب پذیرنده مد نظر قرار نگیرند، نمی‌توان انتظار داشت که این واحدها بتوانند در راستای توسعه پایدار به کاهش هزینه‌ها و افزایش کیفیت و کارایی کمک نمایند. این پژوهش بهترین راه را رسیدن به یک طراحی چندمنظوره بهینه با تجمیع اهداف تصفیه فاضلاب و نیازهای تامین آب در قالب یک طرح و با تلاش تمامی ذینفعان می‌داند؛ که البته زمانی میسر است که فواید چندگانه و طرف‌های ذینفع در استفاده مجدد از پساب با تحلیل نیازها و استانداردهای تصفیه و دفع پساب، ارزیابی عرضه و تقاضای آب، تحلیل بازار پساب تصفیه‌شده، تحلیل‌های فنی و اقتصادی گزینه‌های فرآیندی موجود و بویژه لحاظ الزامات بخش بهره‌برداری تصفیه‌خانه مورد ارزیابی جامع قرار گیرد. تنها در اینصورت می‌توان به شیوه‌ای نوین در طراحی تصفیه‌خانه‌های فاضلاب دست یافت و این صنعت را با کاهش بهینه انرژی به سوی افزایش کیفیت منابع آبی، کاهش هزینه‌ها و توسعه پایدار سوق داد.

کلیدواژه ها:

تصفیه‌خانه فاضلاب ، استفاده مجدد از پساب ، مدیریت منابع آب ، مدیریت و بهره‌برداری