بررسی مدیریت پسماندها شهر آستارا با استفاده از رویکرد تحلیل عوامل استراتژیک

طرح مدیریت پسماند راهکار اصلی در برخورد با پسماند شهری است. رشد روز افزون جمعیت و به تبع آن افزایش تولید پسماند، وجود نگرانی های خاص در خصوص کاهش منابع خدادادی و آلوده شدن منابع طبیعی موجود، کارشناسان را بر آن داشته که جهت مواجهه با آن اصولی با آنها سیستم های مدیریتی کارآمد و اثربخش را طراحی و اجرا کنند. چنین سیستم هایی همواره نیازمند اتخاذ جهت گیری های هدفمند بوده که این مهم مستلزم استفاده از روش هایی می باشد که قادر باشند با تحلیل وضع موجود و شناسایی عوامل اثرگذار بیرونی و درونی ، سطح بهینه حرکت مدیریت را تعیین نمایند. هدف از این سیستم های مدیریتی پسماند، بهینه کردن سامانه مدیریت پسماند است. برای دستیابی به به اهدافی مثل حفاظت از محیط زیست، توسعه پایدار، ارتقای بهداشت شهری وحفظ سلامت شهروندان آستارایی و دفن بهداشتی پسماندها این تحقیق در دستور کار قرار گرفت. در این تحقیق ابتدا برای ارزیابی عوامل راهبردی درونی و بیرونی از ماتریس های IFE و EFE استفاده شده است. سپس برای تهیه استراتژی های مدیریتی جهت ارتقاء سطح مدیریت اجرائی پسماند در شهر آستارا، ماتریس SWOT ترسیم شده و درنهایت به منظور تحلیل و الویت بندی استراتژی ها QSPM استفاده گردید. در حال حاضر شهر آستارا با جمعیت 80847 نفر، روزانه 80 تن پسماند تولید می کند که برای دفع این مقدار پسماند باید تدابیر کارشناسی و مدیریتی مبتنی بر اصول مهندسی اندیشیده شود. بررسی نتایج ماتریس عوامل داخلی(IFE) و عوامل خارجی(EFE) نشان می دهد که مدیریت فعلی پسماند در شهر آستارا در بخش عوامل داخلی ضعیف عمل می کند، در حالی که ارزیابی عوامل خارجی نشان دهنده آن است که عملکرد این سیستم در خصوص استفاده از فرصتها و مقابله با تهدیدها نسبتا قابل قبول است. همچنین نتایج ماتریس QSPM نشان داد که از بین 8 راهبردهای تدوین شده بالاترین جذابیت مربوط به وضع قوانین در خصوص کاهش و تفکیک زباله در مبداء تولیدی با نمره 28/5 و پایین ترین جذابیت مربوط به راهبرد فرهنگ سازی و ارتقاء آموزش عمومی برای تغییر الگوی مصرف با نمره 58/3 می باشد.

کلیدواژه ها:

مدیریت پسماند ، جمع آوری ، مدیریت راهبردی ، SWOT ، QSPM ، آستارا