اثر عناصر کم مصرف آهن، روی، مس، منگنز و بور در مقاومت به تنش خشکی آفتابگردان

طیف وسیعی از اختلال های مولکولی که منجر به ایجاد آسیب های فیزیولوژیک در گیاهان تحت تنش می شوند را می توان ناشی از تولید رادیکالهای فعال و مخرب اکسیژن دانست . این رادیکالها واکنشهایی را هدایت می کنند که سبب نابودی DNA ، پر اکسیداسیون چربیها، تخریب پروتئین های غشایی و ماکرو مولکول های سلول از جمله رنگیزه کلروفیل و آنزیم ها می شوند ] 1 و 4 و . [ 10 یکسری مکانیزم های آنزیمی و غیر آنزیمی در سلول های زنده وظیفه جمع آوری وکاهش اثرات تخریبی رادیکال های فعال اکسیژن را بر عهده دارند [.11] فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت در سلول های گیاهی غالبا در مواجه گیاه با تنش های محیطی افزایش یافته و از این طریق گیاهان قادرند از خسارت رادیکالهای آزاد اکسیژن ایجادشده بکاهند ] 6 و 7 و . [ 9 سوپراکسید دیسموتاز ) ) SOD ، کاتالاز (CAT) و گلوتاتیون پراکسیداز (GPX) از جمله آنزیمهای آنتی اکسیدانت هستند که نقش اساسی در متابولیزه کردن ترکیبات فعال اکسیژن (ROS) و جلوگیری از خسارات ناشی از تنش اکسیداتیو به عهده دارند . یون های فلزی همچون آهن، روی، مس، منگنز و منیزیم به عنوان کوفاکتور در ساختمان بسیاری از آنزیم های آنتی اکسیدانت مشارکت داشته و نتایج مطالعات کاکمک [7] حاکی از آن است که تحت شرایط کمبود عناصر ریزمغذی فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت کاهش یافته و لذا حساسیت گیاهان به تنش های محیطی افزایش می یابد . کاکمک و مارشنر [8] گزارش نمودند که خسارت تنش اکسیداتیو بر روی بخش های مختلف سلول در شرایط کمبود روی در خاک شدت می یابد . نتایج مطالعات بسیاری حاکی از آن است که مصرف کودهای ریز مغذی می تواند مقاومت گیاهان به تنشهای محیطی همچون خشکی وشوری را افزایش می دهد ] 2 و . [ 3 این آزمایش نیز با هدف بررسی اثر عناصر کم مصرف بر فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانت آفتابگردان در شرایط تنش خشکی اجرا گردید .