تاثیر هوش مصنوعی بر ارتکاب جرائم سایبری

با گسترش روزافزون فناوری های هوش مصنوعی، مرز میان فرصت و تهدید در فضای سایبری بیش از پیش مبهم شده است. آیا می توان از ظرفیت های هوش مصنوعی برای تقویت امنیت دیجیتال بهره برد، یا این فناوری خود بستر جدیدی برای ارتکاب جرایم پیچیده فراهم آورده است؟ این مقاله با هدف بررسی همه جانبه تاثیر هوش مصنوعی بر ارتکاب و مقابله با جرایم سایبری، به تحلیل نقش دوگانه این فناوری می پردازد؛ از یک سو، هوش مصنوعی در خدمت مجرمان سایبری قرار گرفته و امکان خودکارسازی شناسایی آسیب پذیری ها، طراحی حملات فیشینگ پیشرفته، تولید بدافزارهای تطبیقی و بهره گیری از دیپ فیک ها را برای آن ها فراهم کرده است. این حملات، با بهره گیری از تحلیل کلان داده و یادگیری ماشین، هر روز هوشمندانه تر و هدفمندتر می شوند. از سوی دیگر، همین فناوری ابزارهای کارآمدی برای دفاع سایبری در اختیار نهادهای امنیتی قرار داده است؛ از جمله سامانه های تشخیص نفوذ مبتنی بر تحلیل رفتاری، پاسخ خودکار به حوادث، تحلیل پیشرفته بدافزار و ارتقای سیستم های احراز هویت و مدیریت آسیب پذیری. با این حال، بهره گیری فزاینده از هوش مصنوعی در حوزه جرایم سایبری، چالش های حقوقی و اخلاقی مهمی را نیز به همراه داشته است؛ از جمله مسئله تعیین مسئولیت کیفری در قبال تصمیمات خودکار، تضاد میان پردازش داده های شخصی و حفظ حریم خصوصی، ابهام در مالکیت آثار تولیدشده توسط هوش مصنوعی، و نبود شفافیت در منطق تصمیم گیری الگوریتم ها. این مقاله با تکیه بر تحلیل دقیق ابعاد فنی و حقوقی، راهکارهایی برای پاسخ گویی به این چالش ها ارائه می دهد؛ از جمله تدوین مقررات نوین متناسب با پیچیدگی های فناوری، توسعه سامانه های هوشمند دفاعی، آموزش عمومی و تخصصی کاربران، و ترویج همکاری بین المللی برای مقابله با جرایم سایبری فرامرزی. هدف، فراهم سازی چارچوبی جامع برای بهره گیری مسئولانه از هوش مصنوعی در تقویت امنیت سایبری، همراه با صیانت از حقوق بنیادین افراد در عصر دیجیتال است.

کلیدواژه ها:

هوش مصنوعی ، جرایم سایبری ، مسئولیت کیفری ، امنیت سایبری ، تحلیل بدافزار