مروری بر روش ها و مزایای جذب زیستی فلزات سنگین از پساب های صنعتی

فلزات سنگین از مهمترین آلاینده های پایدار زیست محیطی هستند که در مقادیر بالا در پساب های صنعتی وجود دارند. هدف این مطالعه معرفی و بررسی عملکرد روش های جذب زیستی و برشماری مزایای آن در مقایسه با روش های غیرزیستی می باشد. برای این منظور از تکنیک های خاص تحقیق کیفی و پژوهش کتابخانه ای منابع اطلاعاتی مربوط در قالب روش فیش نویسی بهره گرفته شد. مهمترین روش های شیمیایی حذف فلزات از پساب های صنعتی رسوب دادن، انعقاد و لخته سازی، سل های الکتروشیمیایی، تبادل یونی، استخراج با کمک حلال، اسمز معکوس و جذب سطحی می باشد که به علت گران بودن، ناکارآمدی در حذف فلزات، سنگین در غلظت هایی کم و مشکل بودن دفع و کنترل لجن تولیدی نسبت به روش های جذب زیستی کمتر مورد توجه هستند. جذب زیستی فرآیند جذب سطحی یون ها به وسیله بیوماس می باشد که بر اساس نوع جاذب شامل جاذب های باکتریایی، مخمر و قارچ، جلبکی و گیاه پالایی می باشد. بر اساس نتایج بدست آمده، مزایای این روش ها شامل مقرون به صرفه بودن به لحاظ اقتصادی، قابلیت بازیابی فلزات، پاسخ به سطوح پایین آلودگی فلزات سنگین، قابلیت اجرا در دامنه وسیعی از دما و اسیدیته، جذب انتخابی فلزات سنگین، برهم نزدن تعادل اکوسیستم و دوستدار با محیط زیست می باشد. مهمترین مکانیسم های جذب شامل، جذب فیزیکی، تبادل یون، تشکیل کمپلکس و رسوب دهی می باشد. به نظر می رسد بهره گیری از روش های بیوتکنولوژی چون تغییر ویژگی های دیواره سلولی جهت افزایش ظرفیت باند جاذب، افزایش بیان ژن های رمز کننده پروتئین های ناقل و آنزیم کلیدی در مسیرهای تجزیه زیستی و انتقال ژن های رمز کننده موثر به گیاهان غیر انباشگر موجب ارتقای روش های جذب زیستی می شود.

کلیدواژه ها:

جذب زیستی ، فلزات سنگین ، جاذب زیستی ، تصفیه پساب ، بیوتکنولوژی