تحلیل گفتمان هسته ای جمهوری اسلامی ایران در مربع ایدئولوژیک، مورد مطالعه: روزنامه عربی مستقل رای الیوم

پژوهش حاضر به تحلیل این موضوع می پردازد که برای مشروعیت بخشی به هویت خودی [= ملی] و مشروعیت زدایی از هویت دیگری در چهارچوب مذاکرات هسته ای جمهوری اسلامی ایران با قدرت های ۱+۵، از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۹، طرف های ایرانی مناقشه، آیت الله سیدعلی خامنه ای و حسن روحانی، از کدام مقوله ها در گفتمان هسته ای خود استفاده کرده اند، زیرا هدف از تحلیل حاضر، طراحی یک ساختار منسجم و نظام مند از انگاره های متنی پرونده هسته ای ایران در مصاف با دیگری [= طرف های غربی] است. در نشیب وفراز این پرونده، مصاف ایدئولوژیک ایران با غرب، بسیار رسانه ای شده است؛ رسانه ها نیز به تناسب وابستگی هایی که دارند، معمولا مصاف مذکور را زاویه دار پوشش داده اند. این مساله با هدف پژوهش، همخوانی نداشت؛ بنابراین دایره جست وجو به منظور کشف رسانه بی طرف، توسعه یافت تا سرانجام، روزنامه رای الیوم به عنوان منبع مورد اعتماد انتخاب و ترجمه های آن از مواضع طرف های ایرانی در قالب فکری مربع ایدئولوژیک به بحث گذارده شد. روش پژوهش، توصیفی تحلیلی است. نتایج پژوهش نشان داد که گفتمان هسته ای آیت الله خامنه ای از ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۹م. و نیز تا هم اکنون، بدون توجه به وابستگی حزبی رئیس جمهور آمریکا و نیز دیدگاه وی نسبت به صنعت هسته ای ایران، بر مبنای بی اعتمادی به ایالات متحده شکل گرفته و نوسان هم نیافته است، اما گفتمان هسته ای روحانی در مدت ریاست جمهوری اش تا حدودی با مواضع قدرت های غربی تنظیم شد و همین مساله، در نهایت، مواضع و دستاوردهای هسته ای وی را متزلزل ساخت.

کلیدواژه ها:

رای الیوم ، برجام ، مربع ایدئولوژیک ، جمهوری اسلامی ایران ، قدرت های جهانی