تاثیر پودر زنجبیل بر هورمون های تیروئیدی و تیتر آنفولانزا در خروس های مادر گوشتی

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: هورمون های تیروئید از طریق افزایش تولید پروتئین و ابقای نیتروژن در بدن، تسریع عمل آنزیم ها، ترکیب و خنثی کردن عناصری که بازدارنده آنزیم ها هستند، افزایش نفوذپذیری غشاء سلول ها، بالا بردن راندمان مصرف گلوکز، ازدیاد ترشح هورمون رشد از بخش قدامی غده هیپوفیز و همکاری با این هورمون در افزایش رشد جوجه ها نقش دارند. در نتیجه، نقش غدد درون ریز و از جمله غده ی تیروئید در فعالیت های متابولیک بدن واقعیتی انکار ناپذیر است. در این رابطه آثار پرکاری یا کم کاری غده تیروئید و نوسانات هورمونی مربوط به آن هرکدام می‎تواند مکانیسم فعل و انفعالات شیمیایی بدن را شدیدا متاثر نماید. زنجبیل گیاهی است که مواد آنتی اکسیدانی قوی دارد و موجب کاهش یا جلوگیری از تولید رادیکال های آزاد می شود. زنجبیل و اجزای اصلی آن موجب جمع آوری و باند شدن رادیکال های آزاد، محافظت غشای سلولی از اکسیداسیون، کاهش پراکسیداسیون چربی و افزایش سطح آنزیم های آنتی اکسیدانی می شود. اصلی ترین ترکیبات آنتی اکسیدانی موجود در زنجبیل جینجرول ها، سزکوئیترپن ها، شوگائول ها و برخی مشتقات کتونی فنولیک آن ها هستند که توانایی خنثی کردن رادیکال های سوپراکسید و هیدروکسیل را دارند. این پژوهش با هدف مطالعه ی تاثیر پودر زنجبیل بر هورمون های تیروئیدی و تیتر آنفولانزا در خروس های مادر گوشتی انجام گرفت. مواد و روش ها: این پژوهش با استفاده از ۲۷ قطعه خروس مادر گوشتی راس ۳۰۸ با سن ۴۷ هفته و به‎ صورت طرح کاملا تصادفی به ‎مدت ۱۱ هفته در ۳ تیمار آزمایشی و ۹ تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از تیمار ۱: شاهد (جیره پایه)، تیمار ۲: جیره پایه+ سطح ۷/۵ گرم پودر زنجبیل در کیلوگرم جیره مصرفی، و تیمار ۳: جیره پایه+ سطح ۱۵ گرم پودر زنجبیل در کیلوگرم جیره مصرفی. طی دوره ی پژوهش دسترسی پرندگان به خوراک به صورت محدود بود. در پایان آزمایش، نمونه های خونی از سیاهرگ بال تمام خروس ها (۳ گروه تیمار ۳ تکرار و ۳ واحد آزمایشی) گرفته شدند، و فراسنجه های هورمون تیروئیدی و تیتر آنفولانزا اندازه گیری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم‎ افزار آماری SAS (نسخه ۹/۱) استفاده شد. نتایج و بحث: وزن بدن تحت تاثیر تیمار آزمایشی قرار نگرفت (۰/۰۵

P ). بیشترین غلظت تری یدوتیرونین در پرندگانی که مقدار ۷/۵ و ۱۵ گرم پودر زنجبیل دریافت کرده بودند مشاهده شد (۰/۰۵>P ). همچنین، غلظت تترا یدوتیرونین در پرندگانی که سطح ۱۵ گرم پودر زنجبیل دریافت کرده بودند نسبت به تیمار شاهد بیشتر بود (۰/۰۵>P ). فعالیت آنتی ‎اکسیدانی زنجبیل به علت حضور فلانوئید، ایزوفلاون، فلاون، آنتوسیانین است؛ در واقع زنجبیل دارای فعالیت آنتی ‎اکسیدانی قوی در محیط In vitro و In vivo در مقابل رادیکال‎های آزاد است. مشخص شده است که ۶ جینجرول دارای عمل آنتی اکسیدان در محیط In vitro و In vivo است و یک عامل موثر برای جلوگیری از تولید گونه های فعال اکسیژن به ‎شمار می ‎رود. طی مطالعه ای دیگر مشخص شده است که ۶ جینجرول یک ترکیب آنتی اکسیدان است که باعث کاهش تنش اکسیداتیو می شود. با توجه به حضور آلکالوئید های فراوان در پودر گیاه زنجبیل و مکانیسم اثر آنها بر هورمون های تیروئیدی، افزایش میزان هورمون های تیروئیدی از این گیاه قابل انتظار است که این تغییرات احتمالا به ‎دنبال افزایش میزان پروتئین های پلاسما اتفاق می افتند. بنابراین، برای بیان علت افزایش غلظت هورمون های تیروئیدی در تیمارهای دریافت کننده پودر زنجبیل در پژوهش حاضر، می توان به وجود خصوصیاتی نظیر ترکیبات آلکالوئیدها و وجود تنوع گسترده ای از مواد موثره آنتی ‎اکسیدانی و اثر آن ها بر فعالیت غده تیروئید اشاره کرد. غلظت تیتر آنفولانزای خروس هایی که غلظت ۷/۵ و ۱۵ گرم پودر زنجبیل را دریافت کرده بودند نسبت به گروه شاهد تمایل به افزایش داشت (۰/۰۷=P )؛ بیشترین تیتر آنفولانزا در تیمار ۱۵ گرم پودر زنجبیل با میانگین ۸/۵۵ و کم ترین تیتر آنفولانزا در تیمار شاهد با میانگین ۷/۵۵ مشاهده شدند. بیماری آنفلوانزا بسیار واگیر است و دستگاه های تنفس، گوارش، تولید مثل و اعصاب را درگیر می کند و در ماکیان و بوقلمون میزان ابتلا و مرگ میر بالا است. مخزن عمده این ویروس ها، پرندگان وحشی هستند و این پرندگان به ‎عنوان منبع ویروس برای سایر گونه ها شامل انسان، پستانداران و پرندگان هستند و از نظر بهداشتی برای انسان مخاطرات فراوانی را به ارمغان می آورد. در واقع، واکسیناسیون بهترین روش برای جلوگیری از خسارات ناشی از بیماری های عفونی در انسان و حیوانات است. واکسن های رایج عمدتا شامل عوامل بیماری زای زنده ضعیف شده و توکسین های باکتریایی غیر فعال شده هستند. هدف واکسیناسیون ایجاد پاسخ ایمنی قوی برای ایجاد حفاظت طولانی ‎مدت علیه عفونت است. بعضی از مواد مغذی به ‎طور مستقیم از طریق تغییر در اعمال سلول های ایمنی بر سیستم ایمنی موثرند و بعضی نیز به‎ طور غیرمستقیم از طریق مسیرهای هورمونی یا عصبی بر سیستم ایمنی اثرگذار هستند. مهم ترین موادی که به ‎طور غیر مستقیم بر سیستم ایمنی تاثیر می گذارند انرژی، پروتئین و گیاهان دارویی هستند. اگر بتوان از ترکیباتی استفاده نمود که باعث افزایش پاسخ ایمنی به واکسیناسیون شوند با ایجاد عیار بیشتر بر ضد بیماری آنفلوانزا می توان گامی در جهت پیشگیری موثرتر این بیماری برداشت. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که استفاده از پودر زنجبیل باعث افزایش غلظت هورمون تیروئیدی و عیار پادتن علیه آنفولانزا شد. در نتیجه، این احتمال وجود دارد که با بالا بردن سیستم ایمنی می تواند باعث به تعویق افتادن در واکسن آنفولانزا شود.

کلیدواژه ها:

Antioxidant ، Ginger powder ، Influenza titer ، Broiler chicken ، Thyroid hormone ، آنتی اکسیدان ، پودر زنجبیل ، تیترآنفولانزا ، خروس مادر گوشتی ، هورمون تیروئیدی