اثر زمان محلول پاشی اوره و برخی ریزعناصر بر ویژگی های کمی و کیفی میوه کیوی فروت رقم هایوارد

سابقه و هدف: محلول پاشی روشی مکمل برای کاهش مصرف کود است. در مواردی برای تامین نیاز فوری گیاه به عنصری خاص و هم چنین جبران جذب پایین عناصر از خاک در اوایل بهار به علت فعالیت اندک ریشه ها استفاده می شود. این روش به دلیل کاهش تلفات کود دارای مزایای متعددی از جمله بهبود عناصر غذایی و کاهش مصرف کود و در نتیجه آسیب زیست محیطی کمتری است. تامین مواد مغذی در زمان های بحرانی فنولوژی گیاه مانند القای گل، شروع گل، تمایز اندام های زایشی و مرحله رشد میوه به علت رقابت بین ریشه و میوه در جذب و مصرف عناصر غذایی بسیار مهم است. این پژوهش با هدف بررسی اثر زمان محلول پاشی برگی عناصر غذایی بر عملکرد و برخی ویژگی های کمی و کیفی میوه کیوی فروت رقم هایوارد در زمان برداشت و دوره انبارداری به مدت دو سال در شهرستان آستارا انجام شد. مواد و روش ها: این آزمایش طی سال های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ روی تاک های کیوی فروت با عناصر غذایی شامل اوره (یک درصد)، سولفات روی (ppm۲۰۰۰)، اسید بوریک (ppm۱۵۰۰) و سولفات منگنز (ppm۱۵۰۰) در سه زمان شامل قبل از زمان گل انگیزی در اواسط تابستان، زمان تورم جوانه ها در اواخر زمستان و زمان آغاز شکافتن کاسبرگ ها در بهار محلول پاشی شدند. هم چنین در تیمار شاهد، تاک های کیوی فروت با آب محلول پاشی شدند. پس ازبرداشت، میوه ها به سردخانه انتقال داده شد و کیفیت میوه تحت تیمارهای مختلف زمان محلول پاشی عناصر غذایی به مدت سه ماه با فواصل یک ماه مورد پایش قرار گرفت. داده های آزمایش مزرعه ای در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی و داده های انبارداری در قالب طرح فاکتوریل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در طرح فاکتوریل عامل اول زمان محلول پاشی در چهار سطح و عامل دوم دوره نگهداری در سه سطح بود. تجزیه و تحلیل آماری کلیه داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار آماری SAS (نسخه ۹) و مقایسه میانگین های تیمار با آزمون دانکن در سطح احتمال ۵ درصد انجام شد.یافته ها: نتایج نشان داد که عملکرد در سال دوم ۱۵ درصد بیشتر از سال اول بود. محلول پاشی زمستانه با میانگین عملکرد ۹۸/۹۸ کیلوگرم میوه در هر تاک بیشترین میزان عملکرد را تولید کرد و اختلاف معنی داری نسبت به همه تیمارها نشان داد. سنگین ترین میوه ها با میانگین بیش از ۱۰۹ گرم بدون اختلاف معنی دار در تیمارهای محلول پاشی تابستانه و بهاره در سال دوم مشاهده شد. تاک های کیوی فروت در تیمار محلول پاشی زمستانه بیشترین شاخص باروری و مواد جامد محلول را نشان دادند. محلول پاشی زمستانه و بهاره مقدار فنل کل میوه را در زمان برداشت کاهش داد اما بر ظرفیت آنتی اکسیدانی میوه اثر معنی داری نداشت. هم چنین بررسی نتایج طی سه ماه نگهداری میوه ها در سردخانه نشان داد که کم ترین و بیشترین مقدار مواد جامد محلول میوه به ترتیب با ۷۰/۸ و ۳۳/۱۶ درصد در زمان برداشت و پایان ماه سوم انبارداری سال اول مشاهده شد. اسیدیته کل میوه در دوره انبارداری کاهش یافت و در پایان نگهداری در سردخانه با ۸۴/۱ درصد به کمترین مقدار خود رسید. بیشترین مقدار ویتامین ث میوه، با ۹۱/۴۱ میلی گرم در گرم در تیمار زمستانه در زمان برداشت مشاهده شد و کم ترین مقدار با ۰۴/۲۹ میلی گرم در گرم در پایان انبارداری سال اول مشاهده شد. بیشترین مقدار ماده خشک میوه در تیمار محلول پاشی تابستانه و شاهد در سال دوم مشاهده شد. کم ترین مقدار کاهش وزن ماهیانه میوه ۵۴/۳ درصد در تیمار محلول پاشی زمستانه در سال دوم مشاهده شد.نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر، محلول پاشی همزمان اوره، سولفات روی، اسید بوریک و سولفات منگنز در اواسط تابستان (زمان گل انگیزی) یا اواخر زمستان (مرحله تورم جوانه ها) نتایج بهتری نسبت به زمان محلول پاشی بهاره داشته و عملکرد و برخی از صفات کمی و کیفی میوه را بهبود بخشید.

کلیدواژه ها:

انبارداری ، شاخص باروری ، عملکرد ، ماده خشک ، مواد جامد محلول