تجزیه زیستی فنانترن توسط سویه‌ای از سودوموناس استوتزری با توانایی تولید آنزیم کاتکول 2 و 3 دی‌اکسیژناز

هیدروکربن‌های آروماتیک چند حلقه‌ای ترکیبات سمی هستند که به طور گسترده‌ای در محیط پراکنده شده‌اند. به دلیل ساختار پایدار و مقاومت بالایی که این ترکیبات در برابر تجزیه دارند از نگرانی‌های عمده سازمان‌های حفاظت از محیط‌ زیست به شمار می‌روند. روش پاک‌سازی زیستی نسبت به سایر تکنولوژی‌هائی که برای برطرف‌سازی این قبیل آلاینده‌ها به‌کار می‌روند ارزان‌تر و ایمن‌تر می‌باشد. فرضیات در مطالعه حاضر پس از جداسازی‌ باکتری‌های تجزیه کننده فنانترن از خاک پالایشگاه اصفهان، ایزوله‌هایی با توانایی تولید آنزیم کاتکول 2 و 3 دی‌اکسیژناز مورد شناسایی فنوتیپی و ژنوتیپی قرار میگیرند. مواد و روش‌ تحقیق پس از جمع آوری خاک آلوده به ترکیبات نفتی از پالایشگاه اصفهان، غلظت فنانترن در نمونه اندازه‌گیری شد. جداسازی باکتری‌های تجزیه کننده به روش غنی‌سازی در محیط کشت پایه نمکی حاوی mg/l 50 فنانترن انجام گرفت. به منظور سنجش تولید آنزیم کاتکول 2 و 3 دی‌اکسیژناز از محلول mM100 کاتکول استفاده شد. تولید بیوسورفکتانت به روش‌های فروپاشی قطره و اسلاید شیشه‌ای مورد سنجش قرار گرفت. ایزوله‌های تولید کننده آنزیم با استفاده از تست‌های بیوشیمیایی و آنالیز توالی ژن 16S rDNA شناسایی شدند.نتایج غلظت فنانترن در نمونه خاک 50/72 میلی‌گرم بر کیلوگرم گزارش شد که بیشتر از حد مجاز بود. پس از 5 هفته غنی‌سازی در محیط کشت حاوی فنانترن به عنوان تنها منبع کربن، 6 ایزوله جداسازی شدند. تنها یک ایزوله قادر به تولید آنزیم بود که به عنوان سودوموناس استوتزری سویه ATAI21 شناسایی شد و با شماره دسترسی KF113845در پایگاه NCBI به ثبت رسید. سویه مذکور قادر به تولید بیوسورفکتانت بود و حداکثر غلظت قابل تحمل فنانترن توسط آن، 800 میلی‌گرم بر لیتر گزارش شد.

کلیدواژه ها:

فنانترن ، سودوموناس استوتزری ، کاتکول 2 و 3 دی‌اکسیژناز ، بیوسورفکتانت