نقد و بررسی نظریه خاستگاه کیسانی اهل حق

این پژوهش به بررسی نظام مند و عمیق ارتباطات اعتقادی میان فرقه کیسانیه و جریان اهل حق می پردازد. این پژوهش از حیث روش شناسی مبتنی بر تحلیل محتوای انتقادی متون اصلی و بررسی تطبیقی آراء متکلمان و فرقه شناسان اسلامی است. با استفاده از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و با اتکا به منابع دست اول متون کلامی ، فرقه شناسی و تاریخی ، این مطالعه در پی پاسخگویی به این پرسش اساسی است که آیا ادعای تاثیرپذیری یا انشعاب اهل حق از کیسانیه از پشتوانه علمی و مستندات تاریخی برخوردار است؟ برای نیل به این هدف، پژوهش حاضر با رویکردی انتقادی به بررسی پنج محور اساسی اعتقادی شامل: ۱- نظریه حلول ذات الهی، ۲- باور به تجسد فرشتگان، ۳- آموزه تناسخ روح، ۴- اعتقاد به امامت سه گانه، و ۵- روش تاویلی در عبادات پرداخته است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که علیرغم وجود برخی مشابهت های سطحی، تفاوت های بنیادین در مبانی الهیاتی، سیر تاریخی، ساختار تشکیلاتی و نظام عبادی این دو جریان، ادعای ارتباط آنها را با چالش های جدی مواجه می سازد.

کلیدواژه ها:

کیسانیه" ، اهل حق" ، حلول" ، تناسخ" ، تجسد فرشتگان" ، ، " ، تاویل عبادات