بررسی پارامترهای ژنتیکی صفات مورد مطالعه در لاینهای امید بخش ذرت

خوزستان به عنوان یکی از مهمترین استانهای تولید کننده ذرت کشور فاقد ارقام اصلاح شده سازگار با شرایط بسیار گرم و خشک است و متکی به ارقام خارجی میباشد به منظور شناسایی و اصلاح صفات مهم و اثرگذار روی عملکرد دانه ذرت، در دو فصل زراعی تابستان ۱۳۹۶ و بهار (۱۳۹۷ تعداد ۲۸۹ لاین ذرت با هیبرید سینگل کراس ۷۰۴ تلاقی داده شدند. آزمایش در قالب طرح مربع لاتیس ساده ۱۷۱۷ با دو تکرار طی سالهای ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد دزفول صورت پذیرفت اجزای عملکرد و صفات زراعی ارتفاع بوته ارتفاع گل، تاجی تعداد شاخههای فرعی گل تاجی، قطر ساقه، تعداد کل برگ در بوته قطر بلال عمق، دانه طول، بلال تعداد ردیف دانه در بلال تعداد دانه در، ردیف وزن صد دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت در هر دو فصل زراعی ثبت گردید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که از نظر کلیه صفات مورد مطالعه به جز طول بلال تعداد ردیف دانه و تعداد دانه در ردیف تنوع ژنتیکی قابل قبولی بین لاینها وجود داشت. همچنین نتایج تجزیه مرکب نشان داد که اثر ژنوتیپ و اثر برهمکنش ژنوتیپ در فصل زراعی برای کلیه صفات مورد مطالعه در سطح یک درصد معنی دار شدند بیشترین میزان تنوع ژنتیکی و فنوتیپی در بین صفات مورد مطالعه به صفت تعداد شاخه های فرعی گل تاجی تعلق گرفت بالاترین میزان وراثت پذیری در فصل بهار برای عملکرد بیولوژیک (۹۷/۶۹) (درصد عملکرد دانه (۹۷/۴۳ درصد)، عمق دانه (۹۷/۰۶)، (درصد) طول بلال ۹۶/۳۰ (درصد و ارتفاع بوته (۹۵/۷۴ درصد مشاهده شد در حالی که بالاترین میزان وراثت پذیری به همراه بیشترین مقدار پیشرفت ژنتیکی برای صفات عملکرد بیولوژیکی و عملکرد دانه مشاهده شد. لذا عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه در این مطالعه میتوانند مهمترین معیار برای گزینش لاینهای والدینی در برنامه های به نژادی محسوب گردد.

کلیدواژه ها:

ذرت ، گزینش وراثت پذیری ، تنوع ژنتیکی