بررسی تاثیر نگهداری گل و گیاه در کلاس بر انگیزش یادگیری ، مسئولیت پذیری و رفتارهای مراقبتی دانش آموزان

این مطالعه با هدف بررسی تاثیر نگهداری گل و گیاه در کلاس درس بر انگیزش، یادگیری، مسئولیت پذیری و رفتارهای مراقبتی دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی ۱۴۰۴-۱۴۰۳ انجام شد. پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پایه چهارم و پنجم ابتدایی مدارس دولتی تهران بود که از میان آنها ۶۰ دانش آموز (۳۰ دختر و ۳۰ پسر) با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت ۱۲ هفته در معرض متغیر مستقل نگهداری گل و گیاه در کلاس قرار گرفتند و به صورت چرخشی مسئولیت مراقبت از گیاهان را بر عهده گرفتند، در حالی که گروه کنترل در کلاس معمولی بدون گیاه حضور داشتند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه انگیزش تحصیلی هارتر (۱۹۸۱)، مقیاس مسئولیت پذیری دانش آموزان حسینی (۱۳۹۷) و چک لیست مشاهده رفتارهای مراقبتی محقق ساخته بود. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیره (MANCOVA) و آزمون t وابسته تحلیل شدند. نتایج نشان داد نگهداری گل و گیاه در کلاس تاثیر معناداری بر افزایش انگیزش یادگیری (p < ۰.۰۱)، تقویت مسئولیت پذیری (p < ۰.۰۱) و بهبود رفتارهای مراقبتی دانش آموزان داشته است. این یافته ها با نتایج مطالعات اولری (۱۹۸۴) در زمینه تاثیر طبیعت بر کاهش استرس، پژوهش دسی و ریان (۲۰۰۰) درباره نقش محیط های غنی شده در ارضای نیازهای روان شناختی و تحقیقات کلمن (۲۰۰۶) در مورد تاثیر تعامل با طبیعت بر رشد رفتارهای مراقبتی همسو می باشد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که نگهداری گل و گیاه در کلاس درس می تواند به عنوان یک راهبرد ساده، کم هزینه و موثر برای افزایش انگیزش یادگیری، تقویت مسئولیت پذیری و بهبود رفتارهای مراقبتی دانش آموزان ابتدایی در مناطق مشابه تهران مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

نگهداری گل و گیاه ، انگیزش یادگیری ، مسئولیت پذیری ، رفتارهای مراقبتی