نقد اقامه شعائر حسینی در قمه زنی از منظر فقه و تربیت

چکیده:احکام الهی افعال مکلفین، در فقه اسلامی اعم از احکام اولیه و ثانویه است. احکام اولیه در اصطلاح احکام ذاتی نیز خوانده می شود که طبق مصالح و مفاسد صادر شده و از ثبات برخوردار است و در مقابل احکام ثانویه مبتنی بر عناوینی همچون اکراه،اضطرار، عسر و حرج، و تقیه و به طور کلی با در نظر گرفتن حالات عارض بر موضوع، جعل می شود که با از بین رفتن عناوین عارضی، حکم شرعی ثانوی نیز برداشته می شود. عزاداری امام حسین علیه السلام، مکتب تربیتی زنده اسلامی و شیعی است که مبتنی بر تکالیف الهی از جمله لزوم تعظیم شعائر الهی است. قمه زنی از شیوه های سوگواری امام حسین علیه السلام است که درباره حکم فقهی جواز بخاطر صدق ملاک تعظیم شعائر یا حرمت آن ناشی از وهن در دین و مذهب اختلافاست.پرسش پژوهش حاضر این است که حکم اقامه شعائر الهی در قمه زنی از منظر فقه و تربیت چیست؟ عمده ترین ادله قائلین به حرمت ذاتی، دو قاعده فقهی «لا ضرر» و «نفی عسر و حرج» است؛ اما حاصل نقد مفاد ادله فوق عدم کفایت و دلالت دو قاعده فوق بر تحریم ذاتی قمه زنی است؛ البته تحریم قمه زنی مبتنی بر حکم ثانوی (لزوم وهن شریعت و مذهب) و نیز آسیب-های منفی تربیتی قابل انکار نیست.

کلیدواژه ها:

واژگان کلیدی: قمه زنی ، لاضرر ، نفی عسر و حرج ، وهن ، حرمت ، تربیت