مدیریت جوامع محلی محور پتانسیل های ژئوتوریسم ژئوپارک جزیره قشم

با توجه به قدمت ایران از نظر زمین شناختی و در نتیجه آن به وجود آمدن اشکال مختلف زمین شناسی در اثر فعالیت های درونی و بیرونی زمین، می توان گفت ایران از نظر ژئوتوریسم دارای پتانسیل های فراوانی است. ژئوتوریسم یا گردشگری جغرافیایی که یکی از روش های نو در ارائه جاذبه های گردشگری است که کلی نگری در این شاخه خاص بر گرفته از ویژگی های جغرافیایی آن است. ژئوتوریسم نه تنها عامل جاذبه های طبیعی از جمله پدیده های زمین شناسی و ژئومورفولوژی می شود، بلکه جاذبه های تاریخی و فرهنگی را نیز در بر می گیرد. در ایران جزیره قشم به علت داشتن پتانسیل های فراوان و وجود اشکال مختلف زمین شناسی، از نظر ژئوتوریسم (زمین گردشگری) پتانسیل های بیشتری دارد و با تبدیل شدن برخی از جاذبه های آن به ژئوپارک، شرایط برای توسعه ژئوتوریسم در این منطقه بیش از گذشته فراهم شده است. اما به صورت کلی، ژئوتوریسم ایران به علت کمبود متخصصان د این حوزه و نبود تجهیزات کافی، هنوز رونق نگرفته است. جزیره قشم به عنوان بزرگترین جزیره خلیج فارس با داشتن میراث غنی زمین شناسی، ژئومورفولوژی خاص نظیر (تنگه ها، گنبدهای نمکی، غار نمکدان) و جاذبه های تاریخی و فرهنگی (فرهنگ خاص مردم بومی، زبان، آداب و رسوم و معماری خانه های الفت) از مناطق مستعد برای برنامه ریزی بر پایه ژئوتوریسم است. مقاله حاضر با هدف بررسی قابلیت های ژئوتوریسمی جزیره قشم و تدوین راهبردها و برنامه های مدیریت جامعه محلی در جهت توسعه ژئوتوریسم پایدار صورت گرفته است. یافته های مطالعات کتابخانه ای و میدانی بیانگر آن است که توسعه ژئوتوریسم پایدار که ریشه در توسعه پایدار دارد می تواند منجر به اهداف حفاظت از محیط و درآمدزایی رفاه و بهبود کیفیت زندگی جوامع محلی و ارتقاء منابع گردشگری شود.

کلیدواژه ها:

ژئوتوریسم ، جزیره قشم ، ژئوپارک ، جامعه محلی