تاثیر پذیری برخی از متابولیت ها و صفات مورفولوژیک استویا در کشت مخلوط با گل گاوزبان ایرانی تحت سطوح خاکپوش کلش گندم

از اهداف کشت مخلوط، افزایش حمایت و کاهش رقابت در میان گیاهان و استفاده بهینه از منابع در دسترس به منظور دستیابی به عملکرد بیشتر است. استویا به علت داشتن شیرین کننده طبیعی یک گیاه باارزش اقتصادی بالا محسوب می شود. این آزمایش در مرکز آموزش و تحقیقات کشاورزی استان مرکزی (اراک) بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل نسبت های کشت مخلوط دو گیاه استویا و گل گاوزبان ایرانی به روش جایگزینی (%۲۵ استویا + %۷۵ گل گاوزبان، %۵۰ استویا + %۵۰ گل گاوزبان ، %۷۵ استویا + %۲۵ گل گاوزبان، کشت خالص استویا و کشت خالص گل گاوزبان ایرانی) و خاکپوش کلش گندم شامل عدم کاربرد خاکپوش، خاکپوش روی جوی ها (سه تن در هکتار) و خاکپوش روی جوی ها و پشته ها (شش تن در هکتار) بود. نتایج نشان داد فاکتورهای آزمایش به طور معنی دار بر صفات مورفولوژیک ارتفاع و تعداد ساقه بوته استویا و قطر ساقه اصلی, میزان سبزینگی برگ و شاخص سطح برگ اثر داشتند. اثر متقابل خاکپوش و کشت مخلوط بر گلیکوزیدهای استویا و اسیدهای چرب گل گاوزبان معنی دار گردید. گلیکوزید استویوزید در سطح یک درصد معنی دار شد، بالاترین میزان استویوزید (۷۴/۳ درصد) در نسبت کشت (%۷۵ استویا + %۲۵ گل گاوزبان) و کاربرد خاکپوش در داخل جوی بدست آمد. بالاترین درصد اسید چرب غیراشباع گامالینولنیک اسید (۸/۳ درصد) با کاربرد خاکپوش با پوشش جوی و پشته بدست آمد. کم ترین درصد اسیدهای چرب اشباع پالمتیک اسید (۹۴/۹ درصد) و استئاریک اسید (۰۵/۴ درصد) در نسبت کاشت %۷۵ استویا و %۲۵ گل گاوزبان و کاربرد خاکپوش در جوی و پشته مشاهده گردید.

کلیدواژه ها:

شیرین کننده طبیعی ، گیاه دارویی ، شاخص سطح برگ ، متابولیت های ثانویه