بررسی تطبیقی حمایت از گزارش دهندگان فساد اداری در نظام حقوقی ایران، نروژ و فنلاند با تاکید بر قانون حمایت از گزارش دهندگان فساد ۱۴۰۲

فساد اداری به عنوان یکی از مهمترین چالش های نظامهای حکمرانی مطلوب، تهدیدی جدی علیه شفافیت، پاسخگویی و مشروعیت نهادهای عمومی تلقی می شود. یکی از راهکارهای موثر در مقابله با این پدیده، حمایت از گزارش دهندگان فساد یا همان افشاگران (Whistleblowers) است که در چارچوب حقوق عمومی، به مثابه تقویت نظارت شهروندی بر نهادهای اجرایی و اداری تلقی می شود. مقاله حاضر با هدف تحلیل تطبیقی سازوکارهای حقوقی حمایت از گزارش دهندگان فساد در نظام حقوقی ایران، نروژ و فنلاند نگاشته شده است. این کشورها به دلیل تفاوتهای بنیادین در ساختار سیاسی-حقوقی و سطح شفافیت اداری، نمونه های مناسبی برای مقایسه به شمار می آیند. یافته های این پژوهش حاکی از آن است که در حالی که نروژ و فنلاند با تصویب قوانین مشخص و اجرای نظام مند سیاست های حمایتی، به طور موثری از گزارش دهندگان حمایت می کنند، نظام حقوقی ایران فاقد قانون جامع در این زمینه است و حمایت های پراکنده، ناکافی و بعضا غیرقابل اجرا ارائه می دهد. در پایان، با بهره گیری از تجارب موفق کشورهای اسکاندیناوی، پیشنهادهایی جهت ارتقاء چارچوب حقوقی حمایت از گزارش دهندگان فساد در ایران ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

فساد اداری ، گزارش دهندگان فساد ، حقوق عمومی ، حمایت قانونی ، ایران ، نروژ ، فنلاند ، قانون حمایت از گزارش دهندگان فساد