گردشگری مسئولانه در تالاب میانکاله: هم افزایی پرنده نگری و گردشگری کشاورزی در بالا بردن انگیزش حفاظت گردشگران

تالاب ها پتانسیل بالایی برای جذب گردشگر دارند. گردشگرانی که تالاب ها را مقصد گردشگری خود قرار می دهند در کنار لذت بردن از جاذبه های بی نظیر تالابها، اگاهی بیشتری از اکوسیستم ها پیدا می کنند و سواد محیط زیستی آن ها بالا می رود. اما به دلیل آسیب پذیری این اکوسیستم ها، گردشگری انبوه توصیه نمی شود و در عوض گردشگری محدود و در قالب یک چهارچوب تعریف شده میسر خواهد بود. در میان متغیرهای گوناگون موثر بر نحوه گردشگری در تالاب ها، انگیزه حفاظت گردشگران یکی از عوامل مهم است که اگر افرادی با انگیزه حفاظت بالاتر گردشگران تالاب میانکاله باشند، نگرانی آسیب به این تالاب کمتر خواهد شد. فرض بر آن است که اگر گردشگری کشاورزی که یکی از پتانسیل های خوب گردشگری در میانکاله هست با پرنده نگری هم افزایی داشته باشند انگیزه حفاظت را در گردشگران بالا خواهد برد. اطلاعات لازم برای انجام این پژوهش، از طریق پرسشنامه گرد آوری گردید. جامعه آماری این پژوهش شامل گردشگران بوم گردی بوده است که سابقه تجربه گردشگری در تالاب میانکاله را در سال ۱۴۰۰ داشتند که حدود ۵۰۰ نفر برآورد شده است که بر اساس جدول کرجسی و مورگان، ۲۱۷ نفر به عنوان نمونه انتخاب شد. یافته های حاصل از آزمون مقایسه میانگین t مستقل برای تفاوت انگیزش و رفتار حفاظتی میان گروه پرنده نگر و گروه گردشگر کشاورزی و پرنده نگر در شدت خطر درک شده، اثربخشی واکنش درک شده، خودکارامدی و رفتار حفاظتی معنی دار شده ولی در آسیب پذیری درک شده و هزینه ادارک شده معنی دار نشده است. علاوه بر گردشگری جانوری، گردشگری کشاورزی نیز در این تالاب نمود دارد و تعداد حدود ۹۰ دامداری در درون شبه جزیره میانکاله و پره های صیادی موجب جلب گردشگران می شود. البته این گردشگری در حال حاضر از زیرساخت های لازم برخوردار نیست اما به طور محدود مورد استفاده گردشگران قرار می گیرد. نکته مهم در گردشگری تالاب ها آن است که گردشگران از انگیزش حفاظت لازم برخوردا باشند و کمترین آسیب را در حین گردشگری به این اکوسیستم وارد کنند. این مطالعه نشان داد وقتی گردشگری کشاورزی و پرنده نگری توامان انجام شود موجب هم افزایی در بالا بردن انگیزش و رفتار حفاظتی در میان گردشگران خواهد شد. بنابراین

کلیدواژه ها:

تالاب میانکاله ، گردشگری مسئولانه ، پرنده نگری ، گردشگری کشاورزی ، انگیزش حفاظتی